درد: در این تحقیق با بهره گرفتن از مقیاس دیداری اندازه گیری شدت دردVASاندازه گیری شد.این مقیاس شامل یک خط کش ۱۰ سانتی متری می باشد که در انتهای سمت چپ آن واژه بدون درد و در انتهای سمت راست آن واژه شدید ترین حالت درد نوشته شده است ، پس از کانولاسیون فیستول از بیمار خواسته شد مقدار درد بر اساس این مقیاس بیان نماید. مقیاس VAS شامل بدون درد (صفر) ،درد خفیف (۱-۳)، درد متوسط (۳-۷) و درد شدید (۷-۱۰) می باشد.
کانولاسیون: در این تحقیق کانولاسیون ها با سوزن یک سایز(سوزن شریانی شماره ۱۶ همودیالیز ) با زاویه ۳۰ الی ۴۵ درجه در حالی که لبه مورب سوزن بالا بود توسط همکاران پرستار ماهر در بخش همودیالیز وارد فیستول گردید.
فیستول: در این تحقیق شامل فیستول هایی بود که حداقل ۳ ماه از زمان شروع به استفاده از آن ها گذشته بود.
بیمار: در این تحقیق شامل بیماران بخش دیالیز بیمارستان شهدای عشایر بود.
۳-۳٫ معیارهای پذیرش و خروج نمونه:
۳-
۳-۱٫ معیارهای پذیرش نمونه:
بیمار تمایل به همکاری و شرکت در پژوهش داشته باشد.
بیمار برای شرکت در پژوهش رضایت نامه کتبی آگاهانه داده باشد.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
سن بیمار ۱۸سال و بالاتر.
شروع همودیالیز حداقل از ۳ ماه قبل.
بیمار از لحاظ توانایی های کلامی، ذهنی و بینایی مشکل نداشته باشد.
بیمار از قبل سابقه بیماری های روانی و یا بستری شدن در بیمارستان اعصاب و روان را نداشته باشد.
بیمار اعتیاد نداشته باشد.
بیمار داروهای ضد دردها وابستگی نداشته باشد.
بیمار قبل از انجام کانولاسیون درد نداشته باشد.
بیمار در ۲۴ ساعت گذشته از مسکن استفاده نکرده باشد .
بیمار در ناحیه فیستول زخم نداشته باشد.
بیمار سابقه ابتلا به فاویسم، مت هموگلوبینمی مادرزادی یا ایدیو پاتیک، بیماری های کبدی، آسم، آلرژی پوستی، درماتیت پوستی، ترومبوفلبیت، خونریزی فعال گوارشی را نداشته باشد.
بیمار نسبت به دارو های بی حس کننده های موضعی، دارو های ضد التهاب غیر استروئیدی و دارو های دیگر حساسیت نداشته باشد.
بیمار تحت درمان با دارو های گروه سولفونامید، نیترات و فنوباربیتال نباشد.
۳-۳-۲٫معیارهای خروج نمونه:
بیمار برای ادامه مطالعه تمایل نداشته باشد.
بیمار جهت ادامه درمان به مرکز دیگری مراجعه کند.
کانولاسیون ناموفق در اولین اقدام و تکرار فرو رفتن سوزن به پوست.
۳-۴٫متدولوژی و روش اجرا:
جامعهی مورد مطالعه، روش نمونهگیری و حجم نمونه:
این پژوهش به صورت کارازمایی بالینی دو سو کور بر روی بیماران دیالیزی مراجعه کننده به بخش دیالیز بیمارستان شهدای عشایر شهرستان خرم آباد در سال ۱۳۹۲انجام شد.
جهت تخصیص تصادفی بیماران به سه گروه، از روش بلوک بندی طبقه ای استفاده شد. بدین صورت که بیماران به جهت گروه سنی ، جنسیت، سطح تحصیلات و مدت زمان استفاده از فیستول طبقه بندی شدند و در هر طبقه براساس جدول اعداد تصادفی و بلوک های شش تائی به سه گروه اختصاص یافتند.
براساس فرمول زیر حجم نمونه در هر گروه برابر با ۲۵ نفر بود.
n=[(Z1-α/۲+Z1-β)۲ (۲×S2)]/ d2
α = احتمال خطای نوع اول = ۰۵/۰
β = احتمال خطای نوع دوم = ۱/۰
S = انحراف معیار نمره درد در هر دو گروه = ۲
d = حداقل تفاوت معنادار بین میانگین نمره درد در دو گروه که از نظر محقق حائز اهمیت است = ۱
لازم به ذکر است حجم نمونه به ازای مقایسه گروه پیروکسیکام و املا به گروه پیروکسیکام و پلاسبو و در نهایت گروه املاو پلاسبو بطور جداگانه محاسبه گردید، که ماکزیمم حجم نمونه به ازای مقایسه گروه پیروکسیکام و املا حدود ۲۵ نفر در هر گروه به دست آمد.
روش اجرا (روش تحقیق و جمع آوری اطلاعات):
در این مطالعه که به روش کارآزمایی بالینی تصادفی میباشد، جهت رعایت ملاحظات اخلاقی پژوهشگر بعد از دریافت معرفی نامه از مسئولین دانشکده و پس از هماهنگیهای لازم با ریاست و مترون بیمارستان، بیماران واجد شرایط در بخش دیالیز بیمارستان شهدای عشایر را ابتدا با بررسی اطلاعات پرونده و سپس تکمیل فرم مشخصات بیمار و مصاحبه با بیمار جهت جلب رضایت آنان و اطمینان از بیخطر بودن داروها، انتخاب و از کلیه بیماران رضایت نامه آگاهانه گرفته شد.
بیماران با بهره گرفتن از روش بلوک بندی طبقه ای سه گروه (گروه های Aو Bو C) اختصاص یافتند.
بیماران گروه A یا گروه پیروکسیکام : در جلسه اول توسط پژوهشگر پیرامون پژوهش، اهداف و روش کار توضیحات کامل به بیماران داده شد، سپس در این جلسه پس از انجام کانولاسیون فیستول به روش روتین از بیماران خواسته شد میزان درد خود را براساس مقیاس دیداری اندازه گیری درد بیان کنند و داده های حاصل ثبت گردید. در پایان دیالیز جلسه اول پژوهشگر یک تیوب پیروکسیکام (ژل موضعی پیروکسیکام ۵/. شرکت داروسازی داروپخش ایران) که سطح بیرونی آن توسط چسب پوشیده شده بود را به همراه یک عدد پانسمان شفاف در اختیار بیماران قرار داده شد و به بیماران آموزش داده شد که در جلسه بعدی دیالیز (جلسه دوم) یک ساعت قبل از مراجعه در منزل مقدار ۲ گرم از ژل را در محل ورود کتتر در فیستول مالیده و با پانسمان شفاف محل مورد نظر را بپوشانند. در جلسه دوم قبل از انجام کانولاسیون پانسمان برداشته، محل توسط پنبه و الکل(الکل ۷۰ درجه) ضدعفونی شد. جهت جلوگیری از انقباض وریدی ناشی از دارو (پماد املا)، در سه گروه ۱۰ دقیقه پس از فرایند ضد عفونی، کانولاسیون انجام شد. تمامی کانولاسیون ها با سوزن یک سایز(سوزن شریانی شماره ۱۶ همودیالیز ) با زاویه ۳۰ الی ۴۵ درجه در حالی که لبه مورب سوزن بالا بود توسط همکاران پرستار ماهر در بخش همودیالیز وارد فیستول گردید.
کانولاسیون فیستول قبل و بعد از مداخله توسط یک نفر انجام شد و در صورت کانولاسیون ناموفق در اولین اقدام و تکرار فرو رفتن سوزن به پوست، نمونه از پژوهش حذف می شد( در این پژوهش نمونه حذف شده نداشتیم).
بیماران گروه B یا گروه پماد املا : همانند گروه A می باشد با این تفاوت که از پماد املا (املا ۵% شرکت داروسازی Astrazeneca ترکیه) استفاده شد.
بیماران گروه Cیا گروه پلاسبو (پمادA+D) : همانند گروه A می باشد با این تفاوت که از پمادA+D (شرکت داروسازی داروپخش ایران) استفاده شد.
جهت کور سازی پژوهش تمام تیوپ پماد ها توسط چسب پوشانده شد و براساس نوع پماد درون تیوپ حروف A،BوC توسط پژوهشگر بر روی آن ها نوشته شد. بیماران و همکاران پژوهش که اقدام به کانولاسیون می نمودند هیچگونه اطلاعاتی از نوع پماد داخل تیوپ و نوع گروه بندی بیماران نداشتند و بیماران را تنها با نام گروه می شناختند.
ابزار جمع آوری اطلاعات (ضمیمه الف) در این پژوهش شامل سه بخش اطلاعات دموگرافیک ، مقیاس دیداری اندازه گیری شدت دردVAS و چک لیست عوارض جانبی احتمالی کوتاه مدت پماد املا، پیروکسیکام و پلاسبو بود. اطلاعات دموگرافیک شامل : سن ، جنس ، سطح تحصیلات و مدت زمان استفاده از فیستول بود. مقیاس دیداری اندازه گیری شدت درد یک خط کش ۱۰ سانتی متری می باشد که در انتهای سمت چپ آن واژه بدون درد و در انتهای سمت راست آن واژه شدید ترین حالت درد نوشته شده است ، پس از کانولاسیون فیستول از بیمار خواسته شد مقدار درد خود را طبق مقیاس از عدد صفر تا ده بیان کند. مقیاس دیداری اندازه گیری شدت درد شامل بدون درد (صفر) ،درد خفیف (۱-۳)، درد متوسط (۳-۷) و درد شدید (۷-۱۰) می باشد.
مقیاس دیداری اندازه گیری شدت درد ابزار استانداردی می باشد و در ایران هم کاربرد زیادی دارد. اعتبار و اعتماد علمی مقیاس اندازه گیری درد در مطالعات متعددی بررسی شده است. نتایج مطالعه ویلیامسون۱ و هوگارت۲ (۲۰۰۵) در ارتباط با این ابزار نشان می دهد که این ابزار دارای روایی و پایایی مناسب بوده و عملاً در درمان قابل استفاده می باشد[۶۵]، در ضمن اعتبار و پایایی این ابزار در کتب مراجع پرستاری (پرستاری داخلی و جراحی برونر و سودارث، اصول پرستاری پوتر و پری) نیز ذکر گردیده است[۲۸و۶۶].
چک لیست عوارض جانبی احتمالی کوتاه مدت پماد املا، پیروکسیکام و پلاسبو شامل: سفید شدگی، اریتم ،ادم و سفت شدگی پوست۳ بود که بعد از برداشتن پانسمان و ضدعفونی کردن پوست و قبل از کانولاسیون بررسی و ثبت گردید.
۱٫Williamson
۲٫Hoggart