توسعه سرمایهگذاری از یکسو موجب جذب سرمایههای مردم و هدایت آنها به بخشهای مولد اقتصادی شده و از سوی دیگر، با توجه به جهتگیری سرمایهگذاران (مبتنی بر ریسک و بازده) سرمایهگذاریها به سمت صنایعی هدایت خواهد شد که از سود بیشتر یا ریسک کمتری برخوردار است و این امر درنهایت سبب تخصیص بهینه منابع خواهد شد. با توجه به تحولاتی که در جهان امروز رخداده، کشورها، بهویژه کشورهای درحالتوسعه که با تهدیدات عدیدهای روبرو هستند، جهت حل مشکلات اقتصادی خود نیازمند یافتن راهکارهای مناسبی برای استفاده بهتر از امکانات و ثروتهای در دسترس خود هستند. در این راستا یکی از راهکارهای مهم، بسط و توسعه سرمایهگذاری است (خواجوی و ناظمی،۱۳۸۴، ۳۸).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
ارزیابی عملکرد فعالیتی است که به سهامداران جهت تصمیمگیری در سرمایهگذاری بهینه کمک میکند. تصمیمگیرندگان مالی با توجه به پیچیده شدن روابط تجاری و اتخاذ تصمیم صحیح از تکنیکهای مختلف و نوین که دارای روابط همبستگی قوی هستند در کنار همجهت ارزیابی عملکرد استفاده میکنند. در بیشتر تحقیقات داخلی روابط بین متغیرهای اقتصادی، بازار و حسابداری از قبیل: بازده داراییها، ارزشافزوده اقتصادی، سود باقیمانده، Q توبین و … موردبررسی قرارگرفته است، از دیدگاه مدیریت استراتژیک تدوین سیاستهای شرکت و اجرای تصمیمات اتخاذشده بهعنوان عوامل اثرگذار بر عملکرد شرکتها شناختهشدهاند آنچه تأمینکنندگان مالی را تشویق میکند تا منابع خود را در فعالیت مشخصی بکار اندازند عملکرد مطلوب آن فعالیت است که به دنبال آن ارزش شرکت و درنتیجه ثروت سهامداران افزایش مییابد. امروزه سرمایهگذاران، اعتباردهندگان و ﺳﺎﻳﺮ اﺷﺨﺎﺻﻲ ﻛﻪ بر اساس اﻃﻼﻋﺎت صورتهای ﻣﺎﻟﻲ تصمیمگیری میکنند ﺧﻮاﺳﺘﺎر آن ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺧﻮد را در ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ بهکارگیرند ﻛﻪ آن را ﺑﻪ ﺣﺪاﻛﺜﺮ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺧﺎرﺟﻲ از ﻗﺒﻴﻞ فرصتهای رﺷﺪ، ﻧﺮخ ﺑﻬﺮه، ﺷﺮاﻳﻂ ﺳﻴﺎﺳﻲ، ﺷﺮاﻳﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و … ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﻲ از ﻗﺒﻴﻞ اﻧﺪازه ﺷﺮﻛﺖ، درﺟﻪ رﻳﺴﻚ ﺷﺮﻛﺖ، تغییرات سرمایه ﺷﺮﻛﺖ و … بر عملکرد و بازدهی ﺷﺮﻛﺖ مؤثر اﺳﺖ میتوان ﮔﻔﺖ اﻧﺘﺨﺎب روش و ﺗﺼﻤﻴﻤﺎت اساسی ﻛﻪ ارزش ﺷﺮﻛﺖ را اﻓﺰاﻳﺶ دﻫﺪ بااهمیت اﺳﺖ. ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺎﻟﻲ ﻳﻌﻨﻲ: درﺟﻪ ﻳﺎ ﻣﻴﺰاﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻪ هدفهای ﻣﺎﻟﻲ ﺳﻬﺎﻣﺪاران در راﺳﺘﺎی اﻓﺰاﻳﺶ ﺛﺮوت ﻧﺎﺋﻞ میآید. ارزﻳﺎﺑﻲ ﻧﻴﺰ از ﺿﺮورﻳﺎت برنامهریزی اﺳﺖ، ارزﻳﺎﺑﻲ نهتنها در اﻧﺘﺨﺎب اﺳﺘﺮاﺗﮋی و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻤﻚ میکند ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺸﺎن میدهد ﻛﻪ چگونه اﺳﺘﺮاﺗﮋی و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺮ ارزش ﺑﺎزار ﺳﻬﺎم اﺛﺮ میگذارد. (عربصالحی،۱۳۹۱، ۳۸).
تحلیلگران و سرمایهگذاران با توجه به تئوری نمایندگی در پی استفاده از روشهای نوین جهت ارزیابی عملکرد شرکتها میباشند. درگذشته بیشتر تحقیقات با بهره گرفتن از اطلاعات تاریخی موجود در ترازنامه و روشهای سنتی انجام میپذیرفت، اما با پیچیده شدن فعالیتهای اقتصادی، تنوع تصمیمها و امکان دستکاری اقلام ترازنامه توسط مدیران جهت نشان دادن عملکرد بهتر از خود و دریافت پاداش اکنون بیشتر از روشهای نوین که تا حد امکان دستکاری دادهها وجود نداشته باشد، استفاده میشود. ازجمله معیارهایی که در تحقیقات داخلی کشورمان کمتر استفادهشده است ریسک سیستماتیک و نوسانات سرمایه میباشد. ریسک سیستماتیک و نوسانات سرمایه معیارهایی برای اندازهگیری ارزش و عملکرد شرکتها میباشد و درنهایت کارایی بازار سهام میباشند.
در این فصل کلیات تحقیق ارائه گردیده، درواقع پس از ارائه مقدمهای در ابتدای فصل به تشریح بیان مسئله پرداخته شده است. سپس اهداف، انگیزه، فرضیهها، اهمیت موضوع و روش تحقیق را شرح داده و به قلمرو تحقیق ازلحاظ زمانی، مکانی و موضوعی تحقیق و درنهایت به تعریف واژگان کلیدی پژوهش میپردازیم.
بیان موضوع و مسئله تحقیق
با گسترش یافتن واحدهای تجاری و تنوع در تولیدات، شرکتهای سهامی بزرگ ایجادشده و امروزه نقلوانتقال سهام و دریافت بازده سهام بهعنوان یکی از مباحث مهم و اساسی در اقتصاد کشورها قرارگرفته است (لاری و سو، ۲۰۱۰). افزایش روزافزون سرمایهگذاری در بازارهای بورس و به طبع آن افزایش حجم معاملات انجامشده مستلزم ایجاد قوانین و مقررات موضوعه و مدون آنلاین در اقتصاد کشورها میباشد (چانگ، ۲۰۰۹).
یکی از بااهمیتترین موضوعات موردبررسی در حوزه مدیریت مباحث مربوط به بازده و نوسانات ریسک سرمایهگذاریها است (گادفرد و همکاران، ۲۰۰۹). مدیران همیشه به دنبال راهکارهایی هستند که با کمترین نقدینگی ممکن، بیشترین عایدی را کسب نمایند (نیکراسو و شیراف، ۲۰۰۶). نرخ رشد سرمایهگذاریها نشاندهنده افزایش سرمایه شرکتها همراه با افزایش تصمیمات حساس مدیران است (گینر و ریورت، ۲۰۰۶).
تأثیر تصمیمات مالی و سرمایهگذاری بر ارزش شرکت ریشه در تحقیقات وومک و ژانگ (۲۰۰۳) دارد. تئوری داراییها که در بازار کامل سرمایه، صرفنظر از ارزش شرکت، در ارتباط با داراییهای مولد مالی بوده است، مبنای مناسبی بر سرمایهگذاریها محسوب میشده است. درواقع بعضی از نویسندگان مانند بایوم و سیلورمن (۲۰۰۴)، از این دیدگاه حمایت میکردند. اگرچه دیگر نویسندگان دیگری در مقایسه با این تئوری به رابطه مثبت و معنادار بین سرمایهگذاری و نرخ ریسک آزاد اشاره داشتند (حسب النابی و سید، ۲۰۰۱). این دیدگاه و دیدگاههای مشابه بهطور کامل نتوانسته است فرضیات مودیلیانی و میلر را پوشش دهد. سرمایهگذاران بیشتر به دنبال کسب بازدهی همراه با نوسانات افزایشی ثابت هستند (لاری و سو، ۲۰۱۰).
چانگ (۲۰۰۹)، به این موضوع اشاره داشت که در ارتباط با کارایی بازار سهام و سرمایهگذاری شرکتی دو ارتباط دوسویه وجود دارد که نهایتاً به رابطه مثبت بین این دو متغیر ختم میشود. بازده غیرعادی سهام شرکتها بیشتر نشأتگرفته از تحولات غیرعادی اقتصاد بوده و ریشه در تحولات بنیادی شرکتها دارد (گادفرد و همکاران، ۲۰۰۹). نوسانات بیشازحد میانگین سرمایهگذاری میتواند اثرات بلندمدتی بر روی بازدهی و نوسانات قیمت سهام شرکتها داشته باشد (نیکراسو و شیراف، ۲۰۰۶).
شرکتهای سهامی باید در ارتباط با سهامداران خود، سود سهام تقسیم کرده یا اقدام به خرید سهام با حداقلترین هزینه نموده و دیدگاه آنها باید از منظر مالیاتی باشد و از جهت کاهش هزینهها بر مبنای تئوریهای بازار سهام عمل نمایند (بایوم و سیلورمن، ۲۰۰۴). در این میان، موضوع دیگری که بهنوعی با اهرم مالی شرکتها در ارتباط است سرمایهگذاری و بهنوعی به بازده شرکتها میباشد (نیکراسو و شیراف، ۲۰۰۶). بازده بالای سهام، نقش مهمی را در توانمند ساختن مدیران جهت سرمایهگذاریهای آینده شرکت ایفا میکند (گادفرد و همکاران، ۲۰۰۹).
نوسان پذیری سرمایهگذاری و قیمت سهام شرکتها و تحولات نشأتگرفته از سرمایهگذاری بیشازحد ممکن است باعث افزایش بهرهوری و عملکرد شرکتها شود (بایوم و سیلورمن، ۲۰۰۴). سرمایهگذاری در سهام شرکتها عبارت است از توانایی واحد تجاری مبنی بر پیشبینی اقدامات مؤثر جهت تغییر میزان و زمان جریانهای نقدی آن بهگونهای که واحد تجاری بتواند در قبال رویدادها و فرصتهای غیرمنتظره و عادی واکنش مناسب از پیش تعیینشده، نشان دهد (گادفرد و همکاران، ۲۰۰۹). مدیران همیشه به دنبال فرصتهایی هستند که با توجه به افزایش میزان سرمایهگذاری بازده غیرعادی را در جهت مثبت هدایت کرده و سود شرکتها را به نقطه بهینه نزدیک نمایند (لاری و سو، ۲۰۱۰).
بازدهی مناسب همراه با نوسانات ریسک و نوسانات قیمت سهام بهموقع، واحد تجاری را قادر میسازد تا با برنامهریزی قبلی در ارتباط با مبالغ مدنظر گرفتهشده برای سرمایهگذاری علاوه بر پوشش دادن نیازهای سرمایهگذاری عادی شرکت، از فرصتهای غیرمنتظره سرمایهگذاری نیز بهخوبی بهره گیرد (چانگ، ۲۰۰۹) و در دورانی که جریانهای نقدی حاصل از عملیات مثلاً به دلیل کاهش غیرمنتظره در تقاضا برای محصولات تولیدی واحد تجاری در سطح پایین و احتمالاً منفی قرار دارد با توجه به اعتماد و اعتبار سهامداران خود به حیات خود ادامه دهد (وومک و ژانگ، ۲۰۰۳).
مشکلات در بازار سرمایه، حفظ بازدهی بالا برای شرکتها را جهت استفاده از فرصتهای سودآور الزامیکرده است (گینر و ریورت، ۲۰۰۶). نتایج حاصل از مطالعات تجربی مبین این است که تهدیدات ناشی از بدهی شرکتها و یا به عبارتی بهتر نحوه بودجهبندی ساختار سرمایه آنها ممکن است میزان انعطافپذیری مالی شرکتها را متأثر از خود سازد و باعث ایجاد بازدهی غیرعادی شود (بایوم و سیلورمن، ۲۰۰۴).
گادفرد و همکاران (۲۰۰۹), به این نتیجه رسید که عوامل متأثر بر بازده مورد انتظار سهام عاملی تأثیرگذار و اساسی در رونق گرفتن یا عدم رونق بازارهای سرمایه میباشد. نرخ رشد قیمت سهام و ثبات رویه ایجادشده در این زمینه نشاندهنده توان بالای مدیریت در هدایت نوسانات ایجادشده در جهت افزایش مثبت بازدهی سهام میباشد (لاری و سو، ۲۰۱۰). بازدهی بازار سهام بهعنوان عاملی بنیادی در جهتگیری معاملات انجامشده بوده و در صورت روند افزایشی داشتن، میتواند باعث کنترل ریسک سیستماتیک شرکتها شود (گینر و ریورت، ۲۰۰۶).
معاملات سهام شرکتها در بازار سرمایه زمانی رونق خواهد شد که کلیه عوامل بیرونی و درونی شوکآور در نظر گرفتهشده و در حین توجه به عوامل درونی متأثر بر رونق معاملات مانند تقسیم سود، عوامل خارجیای مانند تغییرات اقتصادی سایر شرکتها نیز در نظر گرفته شود و بازدهی ناشی از ریسک سهام شرکتها حداقل شود (نیکراسو و شیراف، ۲۰۰۶).
هدف اصلی پژوهش ما تعیین رابطه بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکتها در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
با توجه به موارد آتی الذکر ما در این تحقیق به دنبال پاسخ این سؤال هستیم که:
چه رابطهای بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
اهمیت و ضرورت تحقیق
تحقیقات مختلفی با موضوع ارتباط ریسک با سایر متغیرها در ایران انجامشده است، اما تاکنون بهطور مستقیم تأثیر رابطه بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکتها در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در کشور ما موردبررسی قرار نگرفته است، فلذا تحقیق حاضر نسبت به تحقیقات مرتبط متفاوت بوده و جدید میباشد.
همچنین ضرورت انجام تحقیق حاضر نیز با عنایت به موارد زیر قابل تبیین میباشد:
جذب سرمایهگذاران در بازار سرمایه کشورمان با توجه به نوپا بودن بازار سرمایه نسبت به کشورهای پیشرفته ازنظر مدیران بسیار بااهمیت بوده و در راستای رسیدن به این هدف شناسایی روابط عواملی مانند ریسک شرکت و تأثیرگذاری آن بر عملکرد شرکتها، نوسانات سرمایه شرکتها، کارایی بازار سهام شرکتها و کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکتها، میتواند راهگشای اساسی در دستیابی به هدف غایی شرکتها باشد.
یکی از بااهمیتترین مباحث مالی در حوزه اقتصادی کشور، مباحث مربوط به نوسانات سود سهام و حجم معاملات انجامشده و توجه به ریسک شرکتها، در بازار بورس اوراق بهادار تهران میباشد. با توجه به اهمیت فراوان متغیرهای نرخ رشد بازده سهام، حجم معاملات سهام، معیار ریسک، فرصتهای رشد شرکت و بازدهی بازار سهام و تأثیرگذاری آن بر میزان و حجم معاملات انجامشده، این حقیقت نمایان میشود که شرکتهایی که ریسکپذیری بالایی در ارتباط با تغییرات از خود نشان میدهند به همان اندازه نیزه نوسانات مثبت یا منفی سود را تجربه خواهند کرد.
نتایج این تحقیق که برگرفته از دادههای واقعی شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد، میتواند قابل بسط به اقتصاد کلان کشور نیز باشد.
اهداف تحقیق
ارزش و اعتبار قوانین هر علم و تحقیقی به روششناختی که در آن بکار میرود بستگی دارد و هدف علمی این تحقیق ارزش و اعتبار بخشیدن به فرضیه تحقیق میباشد تا این تحقیق بتواند در بالا بردن سطح دانش عمومی موردنیاز استفاده کنندگان مؤثر باشد و همچنین زمینهساز بستر مناسبی برای تحقیق آتی در سایر مراکز آموزشی و پژوهشی باشد. اهداف این تحقیق بهصورت به شرح زیر میباشد.
اهداف تحقیق حاضر بر اساس تقسیمبندی اهداف به اهداف اصلی و فرعی به شرح زیر قابلطبقهبندی میباشد:
هدف اصلی:
تعیین رابطه بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام در شرکتهای قلمرو تحقیق.
اهداف فرعی:
تعیین رابطه بین عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق.
تعیین رابطه بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق.
تعیین رابطه بین کارایی بازار سهام شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق.
تعیین رابطه بین بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق.
سؤالات تحقیق
سؤال اصلی:
چه رابطهای بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
سوا لات فرعی:
چه رابطهای بین عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
چه رابطهای بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
چه رابطهای بین کارایی بازار سهام شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
چه رابطهای بین کارانی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق وجود دارد؟
فرضیههای تحقیق
فرضیه اصلی:
بین ریسک شرکت، عملکرد، نوسانات سرمایه و کارایی بازار سهام شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
فرضیات فرعی:
بین عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
بین نوسانات سرمایه شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
بین کارایی بازار سهام شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
بین کارایی بازار سهام نشأتگرفته از عملکرد شرکت و ریسک شرکتها در شرکتهای قلمرو تحقیق رابطه مستقیم وجود دارد.
روش پژوهش
روش تحقیق از جهت هدف: با توجه به اینکه در این تحقیق از مدلها، روشها و نظریههای موجود در راستای حل مسئله یا بهبود وضعیت هستیم، بنابراین تحقیق فوق از جهت هدف، کاربردی است.
روش تحقیق از جهت روش استنتاج و گردآوری دادهها: با عنایت به اینکه از جامعه آماری (شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران) نمونه علمی انتخاب شده است، بنابراین از جهت روش استنتاج استقرایی است.