رفتار شهروندی سازمانی ممکن است نتایج منفی برای کارمندان داشته باشد(توکلی، ۱۳۸۸).
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

میرکمالی و همکاران(۱۳۹۰) به بررسی رابطه رهبری تحول آفرین با یادگیری سازمانی در شرکت سایپا پرداخته اند؛ با این هدف ۱۳۸ نفر از کارکنان ستادی شرکت سایپا به صورت تصادفی انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد بین مؤلفه های رهبری تحولآفرین و مؤلفه های یادگیری سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. در نهایت نفوذ آرمانی (رفتار) به عنوان یکی از ابعاد رهبری تحولی، مهمترین پیش بینی کننده یادگیری سازمانی محسوب می شود.
پژوهش یعقوبی و همکاران(۱۳۹۰) با هدف بررسی ارتباط بین رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی در سازمان مدیریت و برنامه ریزی و اداره امور مالیاتی استان قم صورت گرفته است. در این راستا داده های مورد نیاز برای تحلیل این ادعا با بهره گرفتن از پرسشنامه‌های چند عاملی رهبری و رفتار شهروندی سازمانی- جمع آوری گردید. تحلیل اطلاعات با بهره گرفتن از ضریب همبستگی پیرسون حاکی از این است که رابطه بین سبک رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی معنادار است. بعلاوه تمامی مؤلفه های رهبری تحول آفرین با رفتار شهروندی سازمانی رابطه معناداری دارند. همچنین تحلیل رگرسیون چند عاملی بیانگر این است که از میان مؤلفه های رهبری تحول آفرین، رفتار های آرمانی و ملاحظات فردی بیشترین تأثیر را در رفتار شهروندی سازمانی دارند.
هدف مقاله بیک زاده و همکاران (۱۳۹۰) بررسی تاثیر معنویت محیط کاری بر مولفه های رفتار شهروندی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش نواحی پنج گانه شهر تبریز است. برای این منظور رفتار شهروندی سازمانی بر اساس نظریه اورگان و باتمن در پنج بعد؛ نوع دوستی، وجدان، جوانمردی، ادب و نزاکت و رفتار مدنی و معنویت محیط کاری بر اساس نظریه میلیمن و همکارانش تعریف و در این راستا پنج فرضیه تنظیم شده است، برای آزمون این فرضیه ها، دو پرسشنامه شامل پرسشنامه معنویت محیط کاری با ۲۱ سوال و پرسشنامه رفتار شهروندی سازمانی با ۳۰ سوال استفاده شد.نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها، نشان دهنده تائید فرضیه های اول چهارم و پنجم و رد فرضیه های دوم و سوم تحقیق است؛ به عبارتی معنویت محیط کاری بر مولفه های نوع دوستی، ادب و ملاحظه، و رفتار مدنی رفتار شهروندی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش نواحی پنج گانه شهر تبریز موثر است و بر مولفه های وجدان و جوانمردی رفتار شهروندی سازمانی کارکنان آموزش و پرورش نواحی پنج گانه شهر تبریز موثر نمی باشد
در پژوهش عابدی جعفری و مرادی(۱۳۸۴) که با هدف بررسی ارتباط بین هوش عاطفی و رهبری تحول آفرین، انجام گرفت میزان هوش عاطفی ۳۳ نفر از مدیران یک شرکت تولیدی با بهره گرفتن از پرسش‌نامه سنجیده شد و سبک رهبری تحول آفرین آن‌ها با بهره گرفتن از پرسش‌نامه چند عاملی رهبری، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از وجود رابطه‌ای قوی میان دو متغیر (۰۱٫، p < 0/76 r =) است. هم‌چنین تحلیل رگرسیون چندگانه به روش گام به گام نیز نشان داد که از میان عناصر پنج‌گانه هوش عاطفی سه جزء همدلی، خودآگاهی و انگیزش قادر به توضیح ۷۸درصد تغییرات در رهبری تحول آفرین هستند.
۴-۲ نتیجه گیری
رهبران تحول آفرین پیچیده و پویا عمل میکنند ،ارزشها باورها و اهداف پیروان را تحت تاثیر قرار میدهند،همانند نوعی از رهبران کاریزما. این رهبران چشم انداز روشنی از آینده سازمان و راه رسیدن به اهداف را برای زیردستان مشخص و در راستای اهمیت به منابع انسانی سازمان را در راه رسیدن به اهداف یاری می رسانند. رهبران تحولی ،دارای بصیرت ،پایبند به اصول و توانمند ساز هستند و از عواملی چون ویژگیهای آرمانی ،رفتارهای آرمانی،انگیزش الهام بخش ،ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی در مدیریت استفاده می کنند. ایشان رفتار شهروندی سازمانی پرسنل که رفتاری داوطلبانه و اختیاری است و جزء وظایف رسمی کارکنان نمی باشد اما باعث بهبود وظایف سازمانی می گردد را افزایش می دهند. رفتارهای شهروندی شامل رفتارهای یاریگرانه، جوانمردی ، نوآوری ، وظیفه شناسی، فداکاری و … می باشند. رهبران تحول آفرین باعث رشد رفتارهای شهروندی سازمانی شده و با توجه به این مورد در جهت پیشرفت اهداف سازمانی کارا و توانمند هستند. رفتار شهروندی سازمانی یکی از متغیرهای است که در چند دهه اخیر مورد توجه محققان و پژوهشگران قرار گرفته است. همچنین نتایج تحقیقات انجام شده نشان می‌دهد عوامل زیادی بر رفتار شهروندی سازمانی تأثیر می‌گذارند: بین رهبری تحول آفرین با تعهد کارکنان، سطوح پایین استرس شغلی، رضایت شغلی و رضایت از رهبر، خلاقیت، هوش عاطفی، مبادله رهبر- پیرو و رفتار شهروندی سازمانی ارتباط مثبتی وجود دارد (Bass، ۱۹۸۵; Smit). چن و لی فار^[۷۰] (۲۰۰۱) در پژوهشی با عنوان «رفتار های رهبری تحول آفرین و مبادلهای در سازمان های چینی» نشان دادند بین رفتار های تحول آفرین رهبر و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان رابطه معناداری وجود دارد . تویگ^[۷۱] و همکاران(۲۰۰۷) در تحقیقی با عنوان «رهبری تحول آفرین در سازمانهای صنعتی» بر اهمیت نقش سبک رهبری تحول آفرین در بروز رفتارهای شهروندی سازمانی از جانب کارگران تآکید کردند. پودساکوف(۲۰۰۰) در بررسی رابطه بین سبک های رهبری و رفتار شهروندی سازمانی نشان داد رفتارهای رهبری تحول آفرین با هر پنج مؤلفه رفتارهای شهروندی سازمانی مدل ارگان ارتباط معنادار مثبتی دارد. و از میان رفتارهای رهبری تعامل گرا، دو نوع این رفتارها دارای رابطه معنادار با عناصر پنج گانه رفتار شهروندی سازمانی می‌باشند که عبارتند از: رفتار پاداش دهی اقتضایی که دارای ارتباط مثبت است، رفتار تنبیهی غیراقتضایی که دارای ارتباط منفی می‌باشد (Podsakoff et al به نقل از یعقوبی و همکاران، ۱۳۹۰).
۵-۲ چارچوب مفهومی تحقیق
چارچوب مفهومی می تواند بخش مهمی از یک دیدگاه نظری باشد که می کوشد پدیده ها را بر حسب آرایشی از مفاهیم مرتبط، یا یک طرح مفهومی نمایش دهد و این زمانی است که ما در تحقیق به دنبال چه چیزی یک پدیده هستیم لذا در این تحقیق، با عنایت به نظرات دانشمندانی همچون باتمن و اورگان(۱۹۸۳)، اسمیت، ارگان و نیر(۱۹۸۳)، پودساکوف، مکنزی و مورمن(۱۹۹۰)، ویلیامز و اندرسون(۱۹۹۱)، موتوویدلو و وان اسکوتر(۱۹۹۴)، وان دیام گراهام و دیانسچ(۱۹۹۴)، مورمن و بلکی(۱۹۹۵)، وان اسکوتر و موتوویدلو(۱۹۹۶)، فارح ارلی(۱۹۹۷) و وان دیان و لیپن(۱۹۹۸) و نیز تحقیق صالح نیا و توکلی در دانشگاه اصفهان برای متناسب سازی با فرهنگ ایرانی (یعقوبی و همکاران، ۱۳۸۹)،
ابعاد این چارچوب مفهومی{ متغیر های وابسته و مستقل و نیز شاخص های رهبری تحول آفرین (ویژگیهای آرمانی، رفتارهای آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی و ملاحظات فردی)} به شرح زیر مشخص می شود:
متغیر مستقل متغیر وابسته
ویژگیهای آرمانی
رفتار شهروندی
رهبری تحول آفرین
رفتارهای آرمانی
انگیزه الهام بخش
ترغیب ذهنی
ملاحظات فردی
شکل ۶-۲ : مدل مفهومی
۱-۳ مقدمه
هر تحقیقی بدین منظور صورت میگیرد که بتواند از یافتههایی که از مطالعه یک یا چند گروه کوچک به نام نمونه به دست میآید، تعمیم هایی را در ارتباط با گروه بزرگتری که جامعه نامیده میشود و این گروه کوچک در واقع معرفی برای آن هستند، انجام دهد، مقادیری از قبیل میانگین، میانه و انحراف معیار که در آمار توصیفی توضیح داده شدند برای مشخص کردن و ویژگیهای گروه مورد مطالعه محاسبه میشوند و شاخصها یا آمارهها نام دارند. محقق سعی دارد با بهره گرفتن از روشها و فنون ویژه از روی این شاخصها، مقادیر مربوط به ویژگیهای جامعه را که پارامتر نامیده میشوند برآورد کنند و این کار را به گونهای انجام دهد که دارای اعتبار بوده و تا آنجا که امکان دارد از خطا به دور باشد. محاسبه پارامترهای مربوط به جامعه مورد مطالعه و بیان تعمیمهای لازم را استنباط آماری میگویند.
از آنجا که در اکثر مطالعات، محقق نمیتواند به تک تک رویدادها و یا افراد تشکیل دهنده جامعه مورد نظر دسترسی داشته باشد، لذا بهرهگیری از روشها و فنون خاصی که استنباط آماری بر آنها استوارند ضرورت پیدا میکند در بسیاری از مطالعات، حتی اگر امکان دستیابی به واحدهای اجزاء جامعه نیز میسر باشد ملاحظات اقتصادی و مسئله زمان نیز عواملی مهمی هستند که محقق را وارد میکنند با مطالعه نمونهای از جامعه به استنتاج و تعمیمهای لازم بپردازد.
مفاهیم و اصولی که در آمار استنباطی مطرح میشود و در واقع مبانی آن را تشکیل میدهند به ترتیب در این فصل بخشبندی و به تفسیر مورد بحث و بررسی قرار میگیرد. (پاشا شرفی و نجفی زند، ۱۳۷۶).
۲-۳ روش تحقیق
تحقیقات علمی را بر اساس چگونگی بدست آوردن داده های مورد نیاز (طرح تحقیق) میتوان به دسته های ذیل تقسیم نمود:
الف) تحقیق توصیفی (غیر آزمایشی):
تحقیق توصیفی شامل مجموعه روشهایی است که هدف آنها توصیف کردن شرایط یا پدیده های مورد بررسی است اجرای تحقیق توصیفی میتواند صرفاً‌‌‍ برای شناخت بیشتر شرایط موجود یا یاری دادن به فرایند تصمیمگیری باشد بیشتر تحقیقات علوم رفتاری را میتوان در زمره تحقیقات توصیفی بشمار آورد و در تحقیقات توصیفی امکان کنترل متغیرهای اثرگذار بر پژوهش وجود ندارد.
ب) تحقیق آزمایشی:
به منظور برقراری رابط علت_ معلولی میان دویا چند متغیر از طرحهای آزمایشی استفاده میشود در تحقیقات آزمایشی امکان کنترل متغیرهای اثرگذار بر پژوهش وجود دارد تحقیقات علمی را بر اساس هدف آنها به انواع مختلفی تقسیم میکنند که عمده ترین آنها به شرح ذیل است. (خاکی،۱۳۸۳).
الف) تحقیقات کاربردی:
هدف از تحقیق کاربردی بدست آوردن درک یا دانش لازم برای تعیین ابزای است که به وسیله آن نیازی مشخص و شناخته شده بر طرف گردد. این نوع تحقیقات در صدد ارائه راهکارهایی برای حل مسایل و مشکلات سازمانها میباشند.
ب) تحقیقات بنیادی (پایهای):
تحقیق پایهای نوعی از تحقیق است که اهداف مشخص تجاری ندارد و در آن سعی میشود که دانش و نظریهها به طور عام و خاص توسعه و گسترش یابد و کاربرد عملی دستاوردهای تحقیق مورد توجه نمیباشد.
تحقیقات توسعهای:
هدف تحقیق توسعهای، توسعه محصولات یا فرایندهای جدید میباشد.
از آنجا که در این تحقیق به دستکاری متغیرها نمیپردازیم لذا تحقیق از نوع توصیفی خواهد بود. یکی از روش های تحقیق توصیفی همبستگی است که در این پژوهش از آن استفاده شده است. در این نوع تحقیق رابطه میان متغیرهای بر اساس هدف تحقیق تحلیل میگردد. معمولا این نوع مطالعات درصدد پاسخگویی به سه سئوال زیر میباشند:
اول آنکه آیا رابطه های میان این دو دسته اطلاعات وجود دارد یا خیر؟ در صورت منفی بودن جواب، دو سوال دیگر مطرح نخواهد شد و اگر جواب مثبت باشد در حالت همبستگی مثبت، تغییرات در هر دو دسته از اطلاعات در یک جهت است بدین صورت که اگر افزایش در دسته اول ایجاد شود، در د سته دوم نیز افزایش حاصل خواهد شد و برعکس اما در حالت همبستگی منفی تغییرات در هر دو دسته در خلاف جهت یکدیگر خواهد بود. به این ترتیب که اگر افزایش در دسته اول ایجاد شود در دسته دوم از اطلاعات کاهش حاصل خواهد شد. سومین سئوال این است که میزان و مقدار این همبستگی چقدر است ( نادری و سیف زاده ۱۳۸۸).
تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی از نظر روش توصیفی و از نوع پیمایشی و از نوع همبستگی است و همچنین از روش کتابخانه ای- میدانی جهت جمع آوری داده ها استفاده شده است.
۳-۳ جامعه آماری، نمونه آماری و روش های نمونه گیری:
یکی از سئوالاتی که هر پژوهشگری در فرایند تحقیق باید به آن پاسخ دهد این است که آیا باید داده های افراد جامعه و جمعیتآماری را مورد بررسی و و سرشماری قرار دهد یا نمونهای از آن را با رعایت اصول و قواعد انتخاب کند و پس از بررسی و تحلیل داده ها و ویژگیهای نمونه انتخاب شده در مورد جامعهآماری قضاوت کند و نتایج را تعمیم دهد؟ به دلایل زیر در پژوهشهای اجتماعی و مدیرتی نمونهگیری مورد تاکید قرار میگیرد. (خاکی،۱۳۸۳)

صرفجویی درهزینههای گوناگون پژوهش
کاهش زمان در مراحل عملیاتی و تحلیلی پژوهش
افزایش بهره وری منابع انسانی درگیر با مراحل گوناگون پژوهش
جامعه آماری عبارتست از کلیه افراد، وقایع یا چیزهایی که محقق می خواهد به تحقیق در مورد آنها بپردازد، بطوریکه حداقل در یک صفت مورد نظر مشترک باشند(سکاران، ۱۳۸۱). در این تحقیق جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شهرداری منطقه ۸ تهران است که تعداد آنها از واحد کارگزینی سازمان اخذ شد و ۷۳۰ نفر می باشد.
برای تعیین حجم نمونه با بهره گرفتن از جدول مورگان و در سطح ۰۵٫ خطا و با در نظر گرفتن حجم جامعه ، حجم نمونه مشخص شد و با توجه به اینکه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده می‏شود تعداد نمونه ۲۴۰ نفر برآورد شد.
۴-۳ روش گردآوری داده ها
برای جمع آوری داده ها، علاوه بر اینکه از منابع متعددی میتوان استفاده نمود، روش های مختلفی نیز برای این کارو وجود دارد که با توجه به نوع و هدف تحقیق، موضوع مورد تحقیق، خصوصیات جامعهآماری متفاوت میباشد. به طور کلی روشهایی که در جمع آوری اطلاعات میتوانند مفید باشند. عبارتند از: مصاحبه، رجوع به اسناد مدارک، مشاهد و پرسشنامه. در این پژوهش روش های جمعآوری اطلاعات که محقق استفاده نمود شامل:
الف) روش کتابخانه ای: شامل بررسی و مطالعه انواع متون فارسی و انگلیسی (کتب، مقالات و پایان نامه ها، مقالات و پایگاه های اطلاعاتی و. .. ) در رابطه با موضوع تحقیق می باشد.
ب) روش میدانی: در روش میدانی، محقق با بهره گرفتن از پرسشنامه و توزیع آن در بین نمونه آماری، داده های مورد نیاز برای انجام تحقیق را جمع آوری می کند. سپس با بهره گرفتن از داده های جمع آوری شده، سوالات و فرضیه های تحقیق را مورد بررسی قرار می دهد.
ج.ابزار گردآوری اطلاعات
الف- پرسشنامه چند عاملی رهبری^[۷۲]
داده های مربوط به رهبری تحول آفرین با بهره گرفتن از پرسشنامه چند عاملی رهبری که توسط بَس و آوولیو طراحی شده است، به دست می آید. پرسشنامه چند عاملی رهبری برای اولین بار در تحقیقات برنارد بس به کارگرفته شده است و نسخه جدید آن دارای ۹ مقیاس فرعی بوده که درنهایت ۵ عامل آن رهبری تحولی را مورد سنجش قرار میدهد. این پرسش نامه شامل ۳۶ سؤال بوده و به عنوان یک ابزار استاندارد برای اندازه گیری رهبری تحول آفرین و رهبری تبادلی و عدم رهبری( رهبری عدم مداخله گر) است (باس و آولیو، ۲۰۰۴). ۲۰ گویه این پرسش نامه، عوامل مربوط به رهبری تحول آفرین را اندازه می گیرد که شامل مولفه های: ویژگیهای آرمانی، رفتار های آرمانی، انگیزش الهام بخش، ترغیب ذهنی، ملاحظات فردی می باشد. این پرسش نامه، در قالب مقیاس ۵ گزینه ای لیکرت تنظیم شده است. در این پرسش نامه چنانچه آزمودنی گزینه الف (همیشه) را انتخاب نماید، نمره ۵ را دریافت می کند و با انتخاب گزینه های بعدی به ترتیب نمره کمتری می گیرد.