ارائه آموزش فناوری
ارائه خدمات مشاورهای نیروی انسانی
تدوین و حمایت از قوانین و مقررات
حمایت و مشاوره در تأمین مالی نوآورانه شرکتها
انجام مذاکرات مربوط به قراردادهای فناوری
در شکل زیر، فرایند کلی انتقال فناوری در نهاد انتقال و مبادله فناوری شانگهای نشان داده میشود. این فرایند شامل خدمات اصلی، پشتیبانی و کنترلی است. خدمات مذکور نهتنها به مشتریان و اعضای داخلی، بلکه به سایر کشورها نیز ارائه میشود. بدینصورت بخش بینالمللی انتقال فناوری این نهاد، واسطهای میان شرکتها، مؤسسات تحقیقاتی و سرمایهگذاران خارجی و داخلی از یک طرف و پروژهها و فناوریها از طرف دیگر است. این واسطهگری از پیشنهاد بستههای فناوری، ارزیابی آنها، پیدا کردن شرکای تجاری تا انجام مذاکرات عقد قرارداد مربوط به انتقال فناوری و یا گرفتن محصول جدید ادامه مییابد.
شکل۲-۲: نمودار گردش کار فرایند انتقال فناوری در نهاد انتقال و مبادله فناوری شانگهای (رمضانی، ۱۳۹۱)
شبکه داخلی نهاد انتقال و مبادله فناوری شانگهای بهصورت سلسله مراتبی در سه سطح اصلی شکلگرفته است. این سطوح عبارتند از: پایگاههای انتقال فناوری در سطح ایالت، مراکز خدماتی انتقال فناوری در سطح مناطق، اعضا در سطح شهر و حومه. این شبکه ارتباط خوبی با سایر ایالتها و مناطق در چین برقرار کرده است. بهگونهای که در حال حاضر نقش اصلی و پیشرو را در فنبازار چین ایفا میکند. همچنین به منظور اطلاع رسانی و مبادله فناوری با کشورهای دیگر، ارتباط گستردهای در سطح بینالمللی با بیش از ۱۲۷ شریک تجاری در ۲۰ کشور و منطقه دنیا دارد. این شرکای تجاری شامل سازمانهای دولتی، واحدهای تحقیق و توسعه، سازمانهای انتقال فناوری و شرکتهای فراملیتی است.
فنبازار شانگهای، بهعنوان سازمانی غیرانتفاعی و مرکز اطلاعات و ارتباطات منطقه، به نمایندگی از دولت محلی، ارتباطاتی در سطح دولتها با سایر کشورها، ایالتها، مناطق و دولتهای محلی برقرار میکند. این ارتباطات با هدف انتقال فناوری، ارتقاء پروژههای بزرگ و همچنین پشتیبانی از قوانین و مقررات مربوطه است. برخی از وظایفی که فنبازار شانگهای با بهرهگیری از این ارتباطات در سطح بینالمللی بر عهده گرفته است، عبارتند از:
سازماندهی انجمنهای بینالمللی فناوری
تدوین راهنمای سرمایهگذاریهای فراملی
ارائه و دریافت اطلاعات جامع پروژههای بزرگ عمومی
سازماندهی سایر فعالیتهای مربوط به ارتباطات بینالمللی
شرکتها، مؤسسات و مراکز تحقیق و توسعه خارجی میتوانند به عضویت این نهاد درآیند. اصلیترین مزیت عضویت در این نهاد، گشوده شدن درهای بازار چین بر روی سرمایهگذاران و متقاضیان عرضه و دریافت فناوری است (رمضانی، ۱۳۹۱).
در سال ۲۰۰۷، فنبازارشانگهای با بهره گرفتن از تجربه اتحادیه اروپا اقدام به ایجاد مرکز رله نوآوری شانگهای[۴۶] کرد و نقش پیشتاز را در ایجاد مرکز رله نوآوری چین ایفا نمود (STTE, n.d.).
ز) مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوسیه (APCTT)[47]
مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوسیه، زیر نظر «کمیسیون اجتماعی و اقتصادی ملل متحد برای آسیا و اقیانوسیه[۴۸]» معروف به اسکاپ فعالیت میکند. این مرکز در سال ۱۹۷۷ در بنگلور تأسیس و در سال ۱۹۹۳ در دهلینو مستقر شد. مرکز از تسهیلات و امکانات دولت هند و سایر حامیان بینالمللی استفاده میکند. هدف اصلی این مرکز، تبدیل شدن به مرکز اصلی انتقال فناوری در منطقه آسیا و اقیانوسیه است. اهدافی که بدین منظور دنبال میشوند عبارتند از:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
افزایش همکاریهای مبتنی بر فناوری، پیمان راهبردی و مشارکت
اجرای پروژههای توسعهای برای ایجاد محیط مناسب انتقال فناوری
توسعه، جذب و تطبیق فناوری با روشهای کارآمد
بومیسازی فناوریهای انتقالیافته
دسترسی به مهارتها، منابع مالی، بازار و محیط نوآورانه
توسعه انتقال فناوری در منطقه
تسهیل واردات/ صادرات و بهرهبرداری از فناوریهای سازگار با محیطزیست به/ از کشورهای عضو
تشویق مشارکت بیشتر زنان در زمینه فناوری
کمک به اعضا از طریق تقویت تواناییهای آنها در توسعه و مدیریت سیستمهای ملی نوآوری؛ توسعه، انتقال، تطابق و پیادهسازی فناوری؛ بهبود شرایط انتقال فناوری؛ شناسایی و ترویج توسعه و انتقال فناوریهای مناسب منطقه.
فعالیتها و خدمات مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوسیه بهمنظور ظرفیتسازی، ارتقاء، مدیریت و ایجاد شبکه زیرمنطقهای و منطقهای انجام میشود. این فعالیتها بر چهار حوزه تمرکز دارند: انتقال فناوری؛ مدیریت نوآوری؛ فناوری اطلاعات؛ و توسعه کارآفرینی مبتنی بر فناوری (APCTT, 2013).
خدمات مرکز مذکور به گروههایی که برای توسعه و رونق هر چه بیشتر اقتصادی، فناوری و اجتماعی منطقه آسیا و اقیانوسیه تلاش دارند، تعلق میگیرد. این گروهها عبارتند از: بنگاههای کوچک و متوسط آسیا-اقیانوسیه؛ مشتریها، صاحبان کسبوکارها و کارمندان؛ کارآفرینان نوپا؛ محققان و اعضای هیأت علمی؛ و کارمندان سازمانهای دولتی.
آنگونه که سایت مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوسیه نشان میدهد، فعالیتهای این مرکز بر سه حوزه اصلی متمرکز است که عبارتند از: علم، فناوری و نوآوری؛ انتقال فناوری؛ و هوشمندی (اطلاعیابی و اطلاعرسانی) فناوری. با توجه به هدف این تحقیق، مورد دوم یعنی انتقال فناوری در قسمت بعدی این نوشتار بررسی میشود (APCTT, 2013).
ه ) بازار فناوری
مرکز انتقال فناوری آسیا و اقیانوسیه، انتقال فناوری در منطقه آسیا و اقیانوسیه را از طریق برنامهها و شبکههای مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات و خدمات مشاورهای ترویج میکند. این مرکز بر تسهیل همکاریهای کسبوکار بین شرکتهای کوچک و متوسط و ترغیب همکاریهای مبتنی بر فناوری متمرکز است و در همین راستا نسبت به ایجاد یک شبکه اینترنتی به نام “فناوری برای شرکتهای کوچک و متوسط”[۴۹] اقدام کرده است (APCTT, 2013).
این سایت اینترنتی یک سازوکار برخط یا بهنگام برای تسهیل خدمات انتقال فناوری بهویژه برای شرکتهای کوچک و متوسط در منطقه آسیا و اقیانوسیه است که شامل پایگاه دادههای مربوط به عرضه و تقاضای فناوری و همچنین تأمینکنندگان و جویندگان فناوری به تفکیک بخشهای مختلف میباشد. این سایت از نام تجاری یا برند “بازار فناوری” استفاده میکند که اساساً به معنای یک بازار مجازی برای خریداران و فروشندگان فناوری است تا بتوانند با یکدیگر به مذاکره و چانهزنی درباره عرضه و تقاضای فناوری بپردازند. هدف غایی، کمک به رشد شرکتهای کوچک و متوسط از طریق فراهم آوردن امکان همکاری فناورانه سودمند در منطقه آسیا و اقیانوسیه است (Technology Market, 2007).
دکتر راماناتان، مدیر مرکز و کارشناس مناسبات اقتصادی درباره ویژگیهای سایت مینویسد:
اولاً، این سایت موضوعات کلیدی مورد توجه شرکتهای کوچک و متوسط را مدّ نظر قرارداده و مثلاً امکان دستیابی سادهتر به اطلاعات لازم برای دسترسی به جدیدترین فناوریها را در منطقه آسیا و اقیانوسیه فراهم میکند؛
ثانیاً، این سایت دارای یک پایگاه اطلاعات از دادههای مربوط به عرضه و تقاضای فناوری و همچنین تأمینکنندگان و جویندگان فناوری به تفکیک بخشهای مختلف در منطقه آسیا و اقیانوسیه و سایر مناطق جهان میباشد؛ و
ثالثاً، این سایت اخبار و اطلاعات رویدادهای فناوری در چندین کشور را با هدف تسهیل همکاری بین شرکتهای فناوری محور در منطقه آسیا و اقیانوسیه ارائه می کند (Ramanathan, k., 2013)
۹-۶-۲ مطالعات تطبیقی فنبازار دفاعی در جهان
الف) فنبازار دفاعی
نهاد “فنبازار دفاعی” در کشورهای مختلف دنیا با عناوین مختلف و با کارکردهای اشاره شده در بخشهای قبلی در سازمانهای دفاعی فعالیت مینماید. فنبازارهای دفاعی بهصورت اختصاصی و یا حتی بینالمللی، ملی، بخشی بوده و با هدف تسهیل، تسریع، و روانسازی تجارت فناوری با ویژگیها و محدودیتهای دفاعی شکل میگیرند. این نهادها انواع خدمات مشاورهای لازم را به خریداران و فروشندگان فناوری در بخش دفاعی ارائه میدهند. عوامل اصلی در شکلگیری فنبازارهای دفاعی عبارتند از:
۱. استفادۀ حداکثر از مزایای گوناگون فناوریهای که منشأ خارجی یا داخلی دارند.
۲. جلوگیری از رکود و افول فناوری در سازمان / شرکتهای مختلف دفاعی
۳. کمک به شناسنامهدار کردن فناوریهای موجود دفاعی کشور و ارزیابی تخصصیِ کیفیت و کارایی آنها توسط کارشناسانِ خبره. بدینوسیله اعتماد خریداران به فناوریهای ملی افزایش مییابد.
۴. ایجاد یک منبع درآمد جدید و منفعتزا برای سازمانها / شرکتهای تولیدکننده فناوری در بخشهای دفاعی.
۵. تشویق سازمانها / شرکتهای دفاعی به شفافسازی و اعلام “نیازهای فناورانه ” خود؛ که انگیزه دانشگاهها و موسسههای تحقیقاتی را برای سرمایهگذاری در توسعه فناوریهای جدید تقویت میکند (شرکتهای که بهعنوان خریدار فناوری در فنبازارها حضور مییابند، باید نیازهای خود را بهصورت مدون و شفاف اعلام نمایند).
۶. جلوگیری از دوبارهکاریها و موازی کارهای تحقیقاتی در یک صنعت یا یک بخش دفاعی. در سالهای اخیر، فنبازارهای دفاعی در کشورهای مختلف در قالبهای نهادی متفاوت پدید آمدهاند که از جمله آنها میتوان به فنبازار دفاعی آمریکا، اروپا، ژاپن، چین و هنگکنگ اشاره نمود. (Us GAO, 2011; Rendon, 2010)
ب) مطالعات تطبیقی
اونجو و همکاران در سال ۲۰۰۳، به شاخصها و پارامترهای مؤثر بر فنبازار دفاعی ترکیه پرداختهاند و نقاط ضعف اساسی زیر را در خصوص فنبازار دفاعی ترکیه یافتهاند: عملکرد ضعیف فروشندهها، کیفیت پایین فناوریها، مشکلات تحویل فناوریها، افزایش غیرمعقول قیمت فروشندهها، ایجاد یا خواستههای زیاد برای تغییر در فناوریها و محصولات، تغییرات در سیاستهای فروش و ظرفیت کارخانهها، مشکلات و سیاستهای بینالمللی حاکم بر یک حوزه فناوری خاص، سیاستها و ویژگیهای صنایع دفاعی درگیر فنبازار، نیروی انسانی متخصص، تجهیزات مختلف مورد نیاز، فناوریهای مکمل. البته بعضی از عوامل زیر را نیز در این خصوص مؤثر دانستهاند: استراتژیهای توسعه صنعتی و بازرگانی حاکم بر کشور و مخصوصاً بخش دفاع، سیاستهای کلان دفاعی در انتقال یا خرید یا فروش فناوری، شرایط اقتصادی و سیاستهای مربوطه در بخشهای دفاعی و ملی. (Öncü et al, 2003)
وزارت دفاع آمریکا در ژانویه سال ۲۰۱۵ در گزارشی به بررسی ویژگیهای فنبازار دفاعی آمریکا پرداختهاند و موارد زیر را مطرح نموده است: تحلیلهای هزینه و فایده و امکانسنجیهای لازم، در نظر گرفتن موضوعات فناورانه و ویژگیهای مربوط، اندازه و حجم قرارداد (هزینه و تعداد)، فرصتهای مشارکت یا همکاری مشترک، ارزشگذاری تجهیزات عمومی و تخصصی، قابلیتهای پایه و ویژگیهای سازمانی صنعت، تحقیقات بازار مناسب و میزان عرضه و تقاضا و سیاستها و ویژگیهای حاکم در آن، برنامههای انتقال فناوری و نقشههای راه، وضوح شرایط خرید، تحویل و فسخ، برنامهریزیهای مهندسی سیستمها، ارزیابی ریسک فناوریها، برنامهها و سیاستهای تست و ارزیابی فناوریها، نیازمندیها و الزامات بهکارگیری فناوری. (DOD, 2015)
کوین پلپیتر در سال ۲۰۱۴ در گزارشی به بررسی و ارزیابی ویژگیهای فنبازار دفاعی چین پرداخته است. او در این گزارش ضمن بررسی شرایط حاکم بر فضاهای فنبازار چین بیان داشته که معماری فنبازار دفاعی چین در حال تکامل بوده و سازمانی برای آن ایجاد شده است. تعدادی از برنامههای که ممکن است نقش اساسی در توسعه فنبازار دفاعی چین داشته باشد، در نظر گرفتهشده و به آن، بودجه و شرایط خاصی تعلق گرفته است. هدف چین از ارائه چنین برنامههای توسعه و تقویت فضای فنبازار دفاعی در تعامل با فنبازار ملی همعرض آن میباشد. این فنبازار ویژگیهای اساسی زیر را دارا میباشد: داشتن برنامههای تحقیق و توسعه منظم و همچنین برنامههای حمایتهای مالی، دستورالعمل، معماری و سیاستهای یکپارچه و روشن در فضای فنبازار، مشخص بودن ویژگیهای فناوریها و قابلیتهای سازمانی، مشخص بودن ویژگیها و شرایط تست، تحویل و بهکارگیری فناوریها، شرایط و ویژگیهای منابع انسانی، امور مالی و آموزش معین، خدمات پس از فروش، کانالهای رسمی و غیررسمی خریدوفروش، شرایط پایا و مطمئن. سوابق تحقیقاتی فنبازار دفاعی چین حاکی از آن است که درک و آگاهی لازم از سیستمهای فنبازار، دیدگاههای متناسب در مبادلات ملی و بینالمللی، ساختارها و نهادهای تصمیم گیر و فرآیندها، در اسناد سیاستی منعکس و تلاش برای نگاشت نهادی مناسب آن در نظر گرفته شده است. (Pollpeter, 2014)
کایا و همکاران در سال ۲۰۰۳، به بررسی فاکتورهای تحقیق و توسعه و ارتباط آن با فنبازار دفاعی در کشورهای مطرح آسیایی (کره، ژاپن ، ترکیه، …) پرداختهاند. برخی مؤلفه های فنبازار دفاعی عبارتند از : میزان عرضه و تقاضای فناوری، مکانیسمها و ساختارهای رسمی و غیررسمی موجود در فنبازار دفاعی و ملی و میزان تأثیر آنها بر همدیگر، پارامترها و فاکتورهای فنی، سیاستهای فناوری حاکم بر دفاع و کشور، شفافیت دستورالعملهای موجود در فنبازار، شرایط و نحوه دسترسی به مواد اولیه موردنیاز، شرایط و تجهیزات تحقیق و توسعه، دیدگاه مدیران ارشد و میزان فنی بودن آنها، شرایط و اثرات محیطی و سیاسی. (Kaya et al , 2004)
والش در گزارشی در سال ۲۰۱۴، به بررسی فنبازار دفاعی چین پرداخته است: فرآیندها در میان جوامع دفاعی چین، از جمله مقامات، صنعت، محققان، مهندسان شفاف و روشن است. استانداردهای دفاعی و الزامات فرآیندهای فنبازار دفاعی چین، بیشتر مبتنی بر قدرت تصمیمگیری در سطوح کاری مختلف کاملاً مشخص و واضح است. آموزش در بخش فنبازار دفاعی، با هدف افزایش توان مدیریت فنبازار کارایی بالایی داشته است. نظامات اطلاعاتی یکپارچه در حوزه فنبازار دفاعی از جمله بانک ثبت مقالات علمی، فنی، اختراعات و پتنتها و به اشتراکگذاری و افزایش همکاریهای متقابل بخشهای دفاعی و ملی و مسیر مشخص تجاری یا کاربردی شدن از جمله مشخصات آن میباشد. (Walsh, 2014)
شوارتز در سال ۲۰۰۷ و مایر در سال ۲۰۰۹، به بررسی مشخصات فنبازار دفاعی در آمریکا و اروپا پرداختهاند، فنبازار دفاعی در نهادهای نظامی دارای مسائل خاص خود و متمایز از شرکتهای تجاری میباشد. بهطور خاص، وزارت دفاع آمریکا و اروپا، دارای شرایط و ویژگیهای برای مثال در بخش تدارکات، اندازه و حجم بازار، اهمیت و ویژگیهای فناوری و سازمانهای خریدار و فروشنده، استراتژی مؤثر بر تبادلات فناوری و سطح تعهدات جهانی است. فنبازار دفاعی آمریکا و اروپا، با چالشهای تعاملی مختلفی مانند عدم هماهنگیهای مختلف در چشماندازها، اهداف و ارزشها برخوردار بوده است. طیف متنوعی از سهامداران در فرایند خریدوفروش درصدد هستند تا ضمن برآورده ساختن مسائل ناشی از دغدغه های زیستمحیطی، خواسته های خود را تحمیل نمایند. وزارت دفاع برای یکپارچهسازی نظامهای اکتساب و ساختارهای فنبازار دفاعی، نیازمند یک شبکه بزرگ و پیچیده متشکل از لایههای چندگانه و مرتبط، پاسخگو به ذائقههای مختلف سازمانهای درگیر و ایجاد محصولات جدید بهمنظور حفظ برتری فناورانه میباشد(Schwartz, 2007. Meyer, 2009). سیاستهای اجرایی در این راستا عبارت است از: