۳-۵-۲- پرسشنامه مقیاس عزت نفس روزنبرگ^[۱۲۵]

معرفی آزمون
روزنبرگ (۱۹۶۵)، نخستین مطالعات علمی را در زمینه عزت نفس انجام داد. وی تأثیر متغیرهای اجتماعی، نژاد، مذهب، ترتیب تولد و ارتباط بین والدین را بر عزت نفس گروه زیادی از نوجوانان مورد بررسی قرار داد و با انجام این کار موجب رواج یافتن مقیاس های اندازه گیری عزت نفس شد. مقیاس عزت نفس روزنبرگ برای اندازه گیری عزت نفس تهیه شده که یکی از پر استفاده ترین ابزار ها در این زمینه بوده و دارای اعتبار و روایی بالایی است و شامل ۱۰ عبارت است که ۵ عبارت آن به شکل مثبت (گویه های شماره ۱ تا ۵) و ۵ عبارت دیگر به صورت منفی (گویه های شماره ۶ تا ۱۰) ارائه شده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

روش نمره گذاری و تفسیر
شیوه نمره گذاری این مقیاس به این ترتیب است: سوالات ۱ الی ۵، کاملاً مخالفم = صفر، مخالفم= ۱، موافقم=۲ و کاملاً موافقم دارای نمره ۳ می باشد. همچنین در سؤالات ۶ الی ۱۰، کاملاً موافقم = صفر، موافقم= یک، مخالفم=۲ و کاملاً مخالفم دارای نمره ۳ می باشد.
پایایی و روایی
روزنبرگ (۱۹۶۵)، رابطه بین عزت نفس فردی و جمعی را در یک نمونه ۸۲ نفری از دانش آموزان با ۰۱p>./ ، ۳۴r=./ به دست آورد. ضریب آلفای کرونباخ در مطالعه ای که بر روی دانشجویان دختر انجام گرفته بود، ۹۳/۰ بدست آمد و در بررسی پایایی بازآزمایی آزمون^[۱۲۶] ۸۵r=./ بود (روزنبرگ، ۱۹۶۵؛ شاینا، آنیتا و برونو^[۱۲۷]، ۲۰۰۴؛ اومن^[۱۲۸]، ۲۰۰۷). رجبی و بهلول (۱۳۸۶)، در یک بررسی مقطعی ۱۲۹ دانشجو که به روش تصادفی ساده از بین کلیه دانشجویان سال اول ساکن در خوابگاه های دانشجویی دانشگاه شهید چمران برگزیده شدند با بهره گرفتن از مقیاس عزت نفس روزنبرگ، مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج ضرایب همسانی درونی ماده در کل نمونه دانشجویی ۸۴/.، در دانشجویان پسر ۸۷/. و در دانشجویان دختر۸۰/. به دست آورد. ضرایب همبستگی بین هر یک از ماده های مقیاس با نمره کل ماده ها از ۵۶/. تا ۷۲/. متغیر و همگی در سطح ۰۰۱/.>p، معنادار بود. تحلیل عاملی با بهره گرفتن از عامل یابی محور اصلی (چرخش پروماکس) در مقیاس فوق دو عامل (صلاحیت و شایستگی شخصی و رضامندی از خود) که ۸۳/۵۳/. واریانس مقیاس را تبیین نمود، به دست داد. با توجه به پایایی و روایی مقیاس فوق، می توان از آن برای فعالیت های بالینی و پژوهشی استفاده کرد.

۳-۵-۳- پرسشنامه پرخاشگری^[۱۲۹]

معرفی آزمون
نسخه جدید پرسشنامه پرخاشگری که نسخه قبلی آن تحت عنوان پرسشنامه خصومت بود، توسط باس و پری (۱۹۹۲)، مورد بازنگری قرار گرفت. این پرسشنامه یک ابزار خودگزارشی است که شامل ۲۹ عبارت و چهار زیر مقیاس است، که عبارتست از پرخاشگری بدنی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت آزمودنی ها به هر یک از عبارات در یک طیف ۵ درجه ای از کاملاً شبیه من است (۵)، تا حدودی شبیه من است (۴)، نه شبیه من است نه شبیه من نیست (۳)، تا حدودی شبیه من نیست (۲)، کاملاً شبیه من نیست (۱). دو عبارت ۹ و ۱۶ بطور معکوس نمره گذاری می شود. نمره کل برای پرخاشگری با مجموع نمرات زیر مقیاس ها به دست می آید.
روش نمره گذاری و تفسیر
پرخاشگری بدنی (۹ عبارت): ۲-۵-۸-۱۱-۱۳-۱۶-۲۲-۲۵-۲۹
پرخاشگری کلامی (۵ عبارت): ۴-۶-۱۴-۲۱-۲۷
خشم (۷عبارت): ۱-۹-۱۲-۱۸-۱۹-۲۳-۲۸
خصومت (۸ عبارت): ۳-۷-۱۰-۱۵-۱۷-۲۰-۲۴-۲۶
پایایی و روایی
پرسشنامه پرخاشگری دارای اعتبار و روایی قابل قبولی است. نتایج ضریب بازآزمایی برای چهار زیر مقیاس (با فاصله ۹ هفته) ۸۰ تا ۷۲ و همبستگی بین چهار زیر مقیاس ۳۸ تا ۴۹ به دست آمده است. جهت سنجش اعتبار درونی مقیاس، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد، که نتایج نشانگر همسانی درونی زیر مقیاس پرخاشگری بدنی ۸۲، پرخاشگری کلامی ۸۱، خشم ۸۳ و خصومت ۸۰ بود (باس و پری^[۱۳۰]، ۱۹۹۲).
سامانی (۱۳۸۶)، در یک بررسی مقطعی، ۴۹۲ نفر از دانشجویان ۱۸ تا ۲۲ ساله (۲۴۸ پسر و ۲۴۴ دختر) دانشگاه شیراز که به روش خوشه ای – تصادفی انتخاب شده بودند به کمک پرسشنامه پرخاشگری باس و پری مورد ارزیابی قرار داد. داده ها به کمک آزمون های آماری ضریب همبستگی، تحلیل عاملی و آزمون تی تحلیل شدند. به کمک تحلیل عاملی، ۴ عامل رفتاری، خشم، پرخاشگری بدنی و کلامی، رنجیدگی و بدگمانی از آن استخراج شد. ضریب پایایی این پرسشنامه به شیوه بازآزمایی برابر با ۷۸/. بود. همچنین مقایسه این عوامل میان دختران و پسران گویای آن بود که پسران در سه عامل پرخاشگری ( ۰۰۱/. <p)، خشم (۰۰۱/. <p) و بدگمانی (۰۰۱/. <p) نسبت به دختران به طور معناداری نمره بیشتری دارند. همچنین همبستگی بالای عوامل با نمره کل پرسشنامه، همبستگی ضعیف عوامل با یکدیگر ومقادیر ضریب آلفا همگی نشان دهنده کفایت و کارآیی این پرسشنامه برای کاربرد پژوهشگران، متخصصان و روانشناسان در ایران است.

۳-۵-۴-پرسشنامه سلامت عمومی ( ۱۲ سوالی )^[۱۳۱]

معرفی آزمون
این پرسشنامه در سال ۱۹۷۲ توسط گلدبرگ و به منظور شناسایی اختلالات روانی در مراکز و محیط های مختلف تدوین شده است. سوال های پرسشنامه که به بررسی وضعیت روانی فرد در چهار هفته (یک ماه) اخیر می پردازد، در برگیرنده نشانه هایی مثل افکار و احساسات نابهنجار و جنبه هایی از رفتار قابل مشاهده می باشد. به همین جهت سوال ها بر موقعیت «اینجا و اکنون» تأکید دارد. به اعتراف بسیاری از پژوهشگران، پرسشنامه سلامت عمومی شناخته شده ترین ابزار غربالگری تا کنون در دنیای روان پزشکی و علوم رفتاری و روانشناسی است که تأثیر شگرفی بر پیشرفت پژوهش ها داشته است. این پرسشنامه به صورت فرم های ۶۰، ۳۰، ۲۸ و ۱۲ سوالی است که فرم ۲۸ سوالی و فرم ۱۲ سوالی هم در ایران و هم در سایر کشورها کاربرد بسیار داشته است. پرسشنامه سلامت عمومی (۱۲ سوالی)، شامل ۱۲ سوال از ۶۰ سوال پرسشنامه اصلی است که همانند فرم های دیگر، هر یک از سوال های آن شدت مشکلات روانی را در چند هفته اخیر می سنجد.
روش نمره گذاری و تفسیر
نمره گذاری پرسشنامه های سلامت عمومی به دو صورت متداول می باشد. یکی روش نمره گذاری سنتی گلدبرگ که به صورت (۰-۰-۱-۱) است. یعنی گزینه های الف و ب نمره صفر و گزینه های ج و د نمره یک می گیرند. در این صورت حداکثر نمره آزمودنی در پرسشنامه سلامت عمومی (۱۲ سوالی)، برابر با ۱۲ خواهد شد. روش دیگر نمره گذاری، نمره گذاری لیکرت می باشد که به صورت (۰-۱-۲-۳) است، یعنی گزینه الف نمره صفر، گزینه ب نمره ۱، گزینه ج نمره ۲ و گزینه د نمره ۳ می گیرد. حداکثر نمره آزمودنی با این روش نمره گذاری در پرسشنامه سلامت عمومی (۱۲ سوالی)، برابر با ۳۶ خواهد شد.
پایایی و روایی
برای بررسی پایایی پرسشنامه، ثبات داخلی ابزار (پرسشنامه)، با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد که در نتیجه این ضریب، ۸۷/۰ محاسبه گردید. روایی پرسشنامه نیز با بهره گرفتن از روش تحلیلی مقایسه گروه های شناخته شده^[۱۳۲] مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس^[۱۳۳] در بررسی نمره پرسشنامه سلامت عمومی و وضعیت کلی کیفیت زندگی (به عنوان متغیر گروهی) نمایانگر تفاوت های قابل ملاحظه ای بین گروه ها بود، به این صورت که افراد دارای وضعیت بهتر کیفیت زندگی، در پرسشنامه سلامت عمومی حایز نمرات پایین تری گردیده، از سوی دیگر، افراد دارای کیفیت زندگی «خیلی بد» تا «بد» به صورت معناداری از پرسشنامه سلامت عمومی (۱۲سوالی)، نیز نمره بالایی کسب کردند (P<0.001، F=58). همچنین به منظور تعیین حساسیت، ویژگی و بهترین نقطه برش از منحنی ویژگی عملی گیرنده^[۱۳۴] استفاده گردید و در نتیجه، بهترین نقطه برش در مورد پرسشنامه ۱۲ سوالی سلامت عمومی برابر ۵/۳ با حساسیت ۸۷% و ویژگی ۶۰% محاسبه شد.
عبادی و همکاران (۱۳۸۹)، مطالعه ای را با هدف بررسی پایایی و روایی پرسشنامه ۱۲ سوالی سلامت عمومی به عنوان ابزاری جهت سنجش وضعیت بهداشت روانی جوانان و سایر اقشار جامعه ایرانی طراحی و اجرا کردند. پس از ترجمه نسخه اصلی پرسشنامه از زبان انگلیسی به فارسی با بهره گرفتن از روش ترجمه استاندارد^[۱۳۵]، پایایی و روایی آن مورد بررسی قرار گرفت. با بهره گرفتن از روش نمونه گیری آسان ۷۴۸ نفر از جوانان ۱۸ تا ۲۵ ساله ایرانی به عنوان نمونه انتخاب گردیده و پرسشنامه مذکور را تکمیل نمودند. متوسط سن پاسخ دهندگان ۲۱.۱ سال (با انحراف معیار ۲.۱ بوده)، اکثریت آنان را زنان (۷۶ درصد)، افراد مجرد (۸۴ درصد) و دانشجویان (۵۱ درصد) تشکیل می دادند. با توجه به شیوه نمره گذاری پرسشنامه که ما بین صفر (وضعیت مطلوب) تا ۱۲ (وضعیت نامطلوب) متغیر است، میانگین نمره پاسخ دهندگان ۳.۷ (با انحراف معیار ۳.۵ ) به دست آمد. برای بررسی پایایی پرسشنامه، ثبات داخلی ابزار (پرسشنامه)، با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد که در نتیجه این ضریب، ۰.۸۷ محاسبه گردید.
روایی پرسشنامه نیز، با بهره گرفتن از روش تحلیلی «مقایسه گروه های شناخته شده»^[۱۳۶] مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون تحلیل واریانس در بررسی نمره پرسشنامه سلامت عمومی و وضعیت کلی کیفیت زندگی (به عنوان متغیر گروهی) نمایانگر تفاوت های قابل ملاحظه ای بین گروه ها بود، به این صورت که افراد دارای وضعیت بهتر کیفیت زندگی، در پرسشنامه سلامت عمومی حایز نمرات پایین تری گردیده، از سوی دیگر، افراد دارای کیفیت زندگی «خیلی بد» تا «بد» به صورت معناداری از پرسشنامه سلامت عمومی نیز نمره بالایی کسب کردند(F=%58.6, P<0.001) . همچنین به منظور تعیین حساسیت، ویژگی و بهترین نقطه برش از منحنی ویژگی عملی گیرنده^[۱۳۷] استفاده گردید و در نتیجه بهترین نقطه برش در مورد پرسشنامه ۱۲ سوالی سلامت عمومی برابر ۳.۵ با حساسیت ۸۷ درصد و ویژگی ۶۰ درصد محاسبه شد. در نهایت، مشخص شد که نسخه ایرانی پرسشنامه ۱۲ سوالی سلامت عمومی، ابزاری با پایایی و روایی مناسب، جهت اندازه گیری وضعیت بهداشت و سلامت روانی، در بین جوانان ایرانی است.

۳-۶- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات:

برای بررسی و تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص های آمار توصیفی (میانگین، فراوانی و انحراف استاندارد) و روش های آمار استنباطی (رگرسیون چند متغیری، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون t گروه های مستقل) استفاده شده است. لازم به ذکر است که در این پژوهش جهت بررسی فرضیات پژوهش از نرم افزار spss استفاده شده است.

۳-۷- روش اجرای پژوهش

از بین جامعه آماری، ۳۰۰ دانش آموز (دختر و پسر)، به شیوه تصادفی از دوره متوسطه اول به عنوان نمونه انتخاب شدند که از این تعداد، ۱۴۹ نفر دانش آموز دختر و ۱۵۱ نفر دانش آموز پسر می باشند.
در جمع آوری داده های این پژوهش از پرسشنامه استفاده گردیده است. این پرسشنامه ها با توزیع در مدارس و پر کردن آن ها توسط دانش آموزان جمع آوری شده است.

۳-۸- ملاحظات اخلاقی

قبل از شروع پژوهش توضیحات کافی در خصوص ماهیت پژوهش به شرکت کنندگان داده شد. بدین صورت که هیچ گونه اجباری در خصوص شرکت در این پژوهش وجود ندارد حضور شرکت کنندگان در این امر تحقیقی کاملاً داوطلبانه می باشد. سپس موضوع و اهمیت تحقیق برای آنها شرح داده شد. برای اطمینان بخشی شرکت کنندگان از محرمانه بودن اطلاعاتشان در بالای پرسشنامه به جای نام و نام خانوادگی از کد که مربوط تعیین نوع جنسیت می باشد استفاده شد که شرکت کنندگان می بایستی فقط کد مربوط به جنسیت خود را علامت زده و نیازی به نوشتن نام و نام خانوادگی نبوده است که تمامی این موارد به آنها جهت اطمینان بخشی یادآوری شد.

فصل چهارم

تجزیه و تحلیل داده ها

۴-۱- مقدمه

در این فصل یافته های پژوهش ارائه می شوند. در این راستا، یافته های توصیفی، ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش و جداول رگرسیونی ارائه می شوند.

۴-۲- یافته های توصیفی مربوط به متغیر های پژوهش

یافته های توصیفی مربوط به متغیرهای پژوهش (پرخاشگری و ابعاد آن، عزت نفس، سلامت عمومی، تاکتیک های حل تعارض پدر و تاکتیک های حل تعارض مادر) در جدول ۴- ۱ تا ۴-۳ آورده شده است.

جدول ۴-۱: یافته های توصیفی پرخاشگری و ابعاد آن