حال که گفته شد حکومت پیامبر (ص) الهی است، سؤالی در این جا مطرح می شود و آن این است که: آیا مردم در مقابل سیاستهای نظام سیاسی نبوی (ص) دارای حق انتقاد، سؤال، پرسش و شورش می باشند یا خیر؟
در جواب گفته شد که مردم در مقابل عملکرد و سیاستهای شخص پیامبر (ص) دارای حق اعتراض و پرسش و… نیستند، چون پیامبر (ص) دارای مقام عصمت و علم الهی می باشند و از هرگونه خطا و اشتباهی در امان هستند، و همچنین خداوند از مردم خواسته است که در تمام امورات به پیامبر (ص) مراجعه کرده و نظر ایشان را جویا شده و به آن عمل کنند، اطاعت از پیامبر (ص) واجبی الهی است. در تمام مسائل هم این اطاعت باید باشد. البته این باعث نمی شود که جوّ اختناق در نظام سیاسی نبوی (ص) به وجود بیاید، چون ایشان فضای خوبی درست کرده بودند تا مردم بتوانند آزادانه تصمیم بگیرند و با اینکه مردم حق اعتراض در برابر ایشان را نداشتند ولی ایشان با اعتراضهایی که از ناحیه مردم مواجه می شد، بزرگوارانه برخورد می کردند و آن اعتراض را با صبر و حوصله پاسخ می دادند.
اما مردم در مقابل عملکرد والیان حکومتی پیامبر (ص)، این حق را داشتند که اگر خلافی یا عمل ناصوابی را مشاهده کردند، اعتراض کنند، و این اعتراض مردم هم سبب شرعی داشت و خود شریعت از مردم خواسته بود، به خاطر وجوب امر به معروف و نهی از منکر و همچنین وجوب نصیحت به این کار اقدام کنند.
بنابراین با تبیین سیره سیاسی و پاسخ به سؤال اصلی این نتایج به دست آمد که:
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

با دقت در تمامی اقدامات پیامبر (ص) چه در تشکیل، چه در ساختار و چه در کار ویژه های حکومت، به این نکته می رسیم که ایشان در تمامی کارها و فعالیتهایشان فقط خدا را در نظر داشتند و ذره ایی برخلاف اندیشه توحیدی، عمل نکردند و همین نگرش اندیشه توحیدی بود که ایشان توانست نبوت و رهبری الهی را به جای شیخ قبیله، دین اسلام و ارزشهای اسلامی را به جای ارزش های جاهلی، توحید را به جای شرک، مسئولیت پذیری را به جای مسئولیت گریزی، عقیده به معاد را به جای عقیده به آینده پوچ و عبث، فضایل اخلاقی را به جای رذایل اخلاقی، کمک به نیازمندان را به جای استثمار کشاندن آنها و در یک کلام همبستگی اجتماعی و وحدت را به جای تفرقه و تشتت، جایگزین کند.
همچنین تشکیل حکومت توسط پیامبر (ص) و تلاش برای برقراری قسط و عدل، بر اساس تعالیم اسلام و به دستور خداوند متعال، این نکته را اثبات می کند که حکومت پیامبر (ص) جزء تفکیک ناپذیر رسالت ایشان بوده است، زیرا اسلام به عنوان خاتم ادیان و پیامبر (ص) به عنوان خاتم پیامبران، دین کاملی را بر بشریت عرضه کرد که این دین برای تمام لحظات زندگی انسان دارای قانون می باشد و دنیا به عنوان مقدمه آخرت دانسته می شود که باید زمینه ایی فراهم شود تا مکتب هدایت، مستقر شده و انسانها را به همان سعادت اخروی که خداوند وعده داده است رهنمون گردد.
این پژوهش که در قالب تحلیل سیستمی عرضه شد، جای کار بیشتری را قطعاً می طلبد و تک تک مباحث چه در ساختار نظام سیاسی نبوی (ص) و چه در کار ویژه های این نظام، احتیاج به بحث های گسترده تری دارد.
نظام سیاسی نبوی (ص) از جهات گوناگون مثل نظام سیاسی نبوی (ص) از منظر جامعه شناسی، روانشناسی، اندیشه سیاسی، جای کار فراوان دارد. و هنوز کارهای ارزنده ای مخصوصاً در این سه بعد انجام نشده است، که امیدواریم محققان و پژوهشگران به این گونه مباحث هم توجه داشته باشند. موضوعات مهم دیگری، چون مبانی نظری سیره سیاسی و حکومتی پیامبر اعظم (ص)، مبانی انسان شناختی، اصول حاکم بر سیره اخلاقی و سیاسی، جریان های سیاسی در حکومت نبوی (ص) سیاست خارجی، ویژگی کارگزاران حکومتی، مناسبات قدرت و شریعت، نسبت دین و سیاست در نظام سیاسی نبوی (ص)، ولایت سیاسی و جایگاه رهبری پیامبر (ص)، قانون و قانون گرایی در سیره نبوی (ص)، و بسیاری دیگر از موضوعات، احتیاج به پژوهش های متعددی دارد تا با پاسخ منطقی، و به زبان امروزی جواب بسیاری از شبهات درباره حکومت در اسلام داده شود و مبنای علمی برای حکومت جمهوری اسلامی که الگویش حکومت رسول خدا (ص) می باشد، فراهم شود.
فهرست منابع و مآخذ
فهرست کتابها
قرآن کریم

1. 1. آراسته خو، محمد، نقد و نگرش بر فرهنگ اصطلاحات علمی- اجتماعی، تهران: گستره، ۱۳۶۹ش، چاپ اول.

1. 1. آصفی، محمد مهدی، مبانی نظری حکومت اسلامی، ترجمه: دکتر محمد سپهری، تهران: مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی، ۱۳۸۵ش، چاپ اول.

1. 1. آن کاترن سواین فورد، دولت و حکومت در اسلام، ترجمه و تحقیق، عباس صالحی- محمد هادی فقیهی، تهران: نشر عروج، ۱۳۷۴ش، چاپ اول.

1. 1. آیتی، محمد ابراهیم، تاریخ پیامبر اسلام، تهران: دانشگاه تهران، ۱۳۷۸ش، چاپ ششم.

1. 1. ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، بیروت: دار احیاء الکتب العربیه، ۱۳۷۸ق، چاپ اول.

1. 1. ابن اثیر، ابوالحسن علی بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانی جزری، مشهور به عزالدین، الکامل فی التاریخ، بیروت: دارصادر، ۱۳۸۵ق.

1. 1. ابن اثیر، ابوالحسن علی بن محمد بن محمد بن عبدالکریم شیبانی جزری، عزالدین، اسدالغابه، بیروت: دارالفکر، ۱۴۰۹ق.

1. 1. ابن خلدون، عبدالرحمن، مقدمه ابن خلدون، ترجمه: محمد پروین گنابادی، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۷۵ش، چاپ هشتم.

1. 1. ابن عساکر، علی بن الحسن، تاریخ مدینه دمشق، تحقیق علی شیری، بیروت: دارالفکر، ۱۴۱۵ق، ۱۹۹۵ میلادی، چاپ ا
      ول.

1. 1. ابن کثیر، اسماعیل الدمشقی، البدایه و النهایه،‌ بیروت: دارالاحیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق، چاپ اول.

1. 1. ابن منظور، محمدبن مکرم، جمال الدین، لسان العرب، بیروت: داراحیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.

1. 1. ابن هشام، ابومحمد عبدالملک، سیره النبویه، بیروت: مؤسسه الرساله، ۱۳۱۹ق، ۱۹۹۹ میلادی، چاپ اول.

1. 1. ابن هشام، سیرت رسول خدا (ص)، ترجمه: رفیع الدین اسحاق بن محمد همدانی، تهران: انتشارات خوارزمی ۱۳۶۵ش، چاپ اول.

1. 1. ابوالفرج علی بن الحسین الاصفهانی، الأغانی، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ۱۹۹۴ میلادی.

1. 1. ابوزهره، محمد، خاتم پیامبران، ترجمه: حسن صابری، مشهد: مرکز پژوهشهای آستان قدس رضوی، ۱۳۸۰ش، چاپ سوّم.

1. 1. ابی بکر، احمد بن عبدالعزیز، الجوهری البغدادی، السقیفه و فدک، بیروت: شرکه الکتبی، ۱۴۱۳ق، چاپ دوم.

1. 1. احمد العلی، صالح، دولت رسول خدا (ص)، ترجمه: هادی انصاری، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۱۳۸۵ش، چاپ دوم.

1. 1. احمد بن ابی یعقوب بن جعفر بن رافع، تاریخ الیعقوبی، ترجمه: محمد ابراهیم آیتی، بیروت، انتشارات دار صادر، ۱۳۵۶ش، چاپ اول.

1. 1. احمدی میانجی، علی، مکاتیب الرسول، قم: دارالحدیث، ۱۷۱۹ق، چاپ اول.

1. 1. الهی، حسین، مهار انحراف، قم: ابتکار دانش، ۱۳۸۵ش، چاپ اول.

1. 1. ایزددهی، سیدسجاد، نظارت بر قدرت در فقه سیاسی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۷ش، چاپ اول.

1. 1. بلاذری، احمد بن یحیی بن جابر، فتوح البلدان، بیروت: دارالکتب العلمیه، ۱۳۹۸ق.

1. 1. بلاغی نجفی، محمد جواد، آلاء الرحمن فی تفسیر القرآن، قم: بنیاد بعثت، ۱۴۲۰ق، چاپ اول.

1. 1. بهشتی، محمد، محیط پیدایش اسلام، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۷ش، چاپ اول.

1. 1. پورفرد، مسعود، مردم سالاری دینی، قم: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۱۳۸۶ش، چاپ سوم.

1. 1. تویسرکانی، محمد رضا، الگوی برتر، شیوه مبارزه پیامبر اکرم (ص) با مفاسد اجتماعی، تهران: آرام دل، ۱۳۸۵ش، چاپ سوّم.

1. 1. جعفریان، رسول، تاریخ تحول دولت و خلافت، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ۱۳۷۷ش، چاپ دوم.

1. 1. جعفریان، رسول، تاریخ سیاسی اسلام، سیره رسول خدا (ص)، قم: انتشارات دلیل ما، ۱۳۸۲ش، چاپ دوم.

1. 1. جلیلی، سعید، سیاست خارجی پیامبر (ص)، تهران: سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۴ش، چاپ اول.

1. 1. جوادعلی، تاریخ مفصل عرب قبل از اسلام، ترجمه: محمدحسین روحانی، مشهد: چاپ نشر مشهد، ۱۳۶۷ش، چاپ اول.

1. 1. جوادی آملی، عبدالله، زن در آیینه جلال و جمال، قم، اسراء، ۱۳۷۶ش، چاپ دوم.

1. 1. جوادی آملی، عبدالله، ولایت فقیه، ولایت فقاهت و عدالت، قم: نشر اسراء، ۱۳۷۸ش، چاپ اول.

1. 1. جوان مهر، حسین، سیره حکومتی پیامبر (ص)، تهران: کتاب مبین، ۱۳۸۳ش، چاپ اول.

1. 1. حائری یزدی، مهدی، حکمت و حکومت، انگلستان: انتشارات شادی، ۱۹۹۵میلادی.

1. 1. حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۹۸۵ میلادی.

1. 1. حقیقت، سید صادق، مبانی، اصول و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی، قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش، چاپ اول.

1. 1. حمیدالله، محمد، نامه ها و پیمان های سیاسی حضرت محمد (ص)، ترجمه: سید محمد حسینی، تهران: سروش، ۱۳۷۷ش، چاپ دوّم.

1. 1. خرمشاهی، بهاءالدین و دیگران، دائره المعارف تشیع، تهران: ناشر شهید سعید محبی، ۱۳۷۵ش، چاپ اول.

1. 1. دشتی، محمد، ترجمه نهج البلاغه، قم: موسسه فرهنگی انتشاراتی حضور، ۱۳۷۹ش، چاپ اول.

1. 1. دلشاد تهرانی، مصطفی، سیره نبوی (منطق عملی) دفتر سوّم، سیره مدیریتی، تهران: دریا، ۱۳۸۳ش، چاپ اول.

1. 1. دوران، دانیل، نظریه سیستم ها، ترجمه: محمد یمنی، تهران: انتشارات آموزش انقلاب اسلامی، ۱۳۷۰ش.

1. 1. الدیلمی، حسن بن علی، ارشاد القلوب، قم: انتشارات شریف رضی، ۱۴۱۲ق، چاپ اول.

1. 1. الذهبی شمس الدین ابوعبدالله محمد بن احمد بن عثمان بن قایماز، تاریخ الاسلام، تحقیق عمر عبدالسلام قدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.

1. 1. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالعلم الدارالشامیه، ۱۴۱۲ق، چاپ اول.

1. رستمیان، محمد علی، حاکمیت سیاسی معصومان (ع)، قم: دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، ۱۳۸۱ش، چاپ اول.