دیسک های دو زانویی سبکتر از دیسک های یک زانویی ساخته شده و عمدتا” برای انجام عملیات ثانویه خاک ورزی بوده است. کار برد اصلی دیسک های یک زانویی برای انجام عملیات اولیه خاک ورزی بوده است.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
۳-هرس دندانه میخی: دراین نوع هرس ها میخ هایی روی میله هایی پیچ یا جوش خورده اند. این میله ها به نوبه خود در قاب هرس قرار گرفته اند. و معمولا” تعداد زیادی از این قابها به تناسب قدرت تراکتور در کنار هم قرار گرفته اند و می توان آن را به دنبال سایر ادوات برای صاف کردن زمین و بستر بذر، بر روی زمین راند. ولی به طور کل از این هرس ها برای صاف کردن بستر بذر، شکستن کلوخه های نرم و از بین بردن علف های هرز کوچک که تازه سر از خاک در آورده اند استفاده می شود. و همچنین برای شکستن سله های خاک که در اثر بارندگی به وجود آمده اند، به منظور تسریع در جوانه زدن بذوری که دست پاش کشت شده اند،می توان استفاده کرد. اگر دندانه ها به حالت عمودی سوار شوند عمق کار بیشتر شده و عمل خرد کردن کلوخه ها بهتر انجام می شود.و در صورتیکه دندانه ها به صورت مایل قرار گیرند، خاشاک بهتر از آنهاعبور کرده و سطح زمین صافتر می گردد.
۴- تسطیح کن ها: در مناطقی که از آبیاری سطحی استفاده می شود، تسطیح زمین یکی از عملیات ضروری برای زراعت محصولات محسوب می شود. برای تسطیح کردن زمین وسایل مخصوصی ساخته شده ، که یکی از انواع سبک آن ماله نام دارد. این وسیله دارای قابی است که در آن تیغه های چوبی یا فلزی عمود بر جهت کشش قرار داده شده است. لبه تیغه تسطیح کن باید طوری تنظیم شود که خاک محل بلند از زمین را برداشته و قبل از رسیدن به محل بلند دیگری آن را در قسمت های گود و پست زمین بریزند. تا به این ترتیب عملیات تسطیح زمین به طور سریع و یکنواخت انجام شود.
انواع تسطیح کن: ۱- ماله ( نوع سبک ) ۲- لولر ( نوع سنگین )
این وسیله اولین دستگاهی است که در بهار برای مسطح نمودن شیار شخم پائیزی به کار می رود. برای تسطیح زمین مزروعی ماله از هر وسیله دیگری بهتر است.
به استثنای شخم پائیزی ، می توان برای صرفه جوئی در کار از ماله های سبک که بلافاصله به دنبال گاوآهن نصب می شوند به منظور تسطیح و آماده کردن زمین جهت کشت استفاده نمود.
-
- غلتک ها یا خرد کننده ها: به منظور تکمیل بستر بذر به کار می روند. هدف اصلی از به کار بردن این ادوات شکستن سله خاک، خرد کردن کلوخه ها، فشردن سطح خاک، بستن فضاهای خالی نزدیک سطح خاک به منظور کمک در جوانه زدن سریع بذرها می باشند. از غلتک همچنین می توان برای فشردن خاک اطراف ریشه های گندم که بر اثر یخبندان زمستانه بالا آمده اند و نیز فشردن خاک روی بذرهای تازه کشت شده استفاده نمود.
کاشت محصولات
کاشت عبارتند از قرار دادن بذرها یا غده ها ( سیب زمینی) در دل خاک و درعمق معین، پراکنش تصادفی یا توزیع بذرها در سطح مزرعه ( بذرافشانی ) و یا استقرار بوته ها در داخل خاک است.ماشین هائی که بذر را در دل خاک قرار داده و به طور همزمان آنرا می پوشانند، ردیف های مشخصی را به وجود می آورند. اگر ردیف ها یا بسترهای کاشت آنقدر از هم فاصله داشته باشند که امکان به کارگیری ماشین های مخصوص انجام عملیات داشت بین ردیف ها وجود داشته باشد، روش مزبور به کشت ردیفی موسوم است و در غیر این صورت به آن کشت متراکم گفته می شود. از این رو غلات کشت شده در خطوطی به فاصله ۲۵-۱۰ سانتیمتر کشت متراکم داشته در حالیکه چغندرقند که عموما” در ردیف هائی به فاصله حدود ۶۰-۴۰ سانتیمتر کشت می شود، جزء محصولات ردیفی محسوب می گردد.
با بهره گرفتن از ادوات مناسب کاشت، بذرها را می توان مطابق با یکی از الگوها یا روش های مشروحه زیر توزیع نمود.
-
- بذر افشانی: پراکنش تصادفی یا در هم بذرها در سطح مزرعه.
-
- بذر کاری: ریزش تصادفی بذرها و پوشش آنها در داخل شیار و حصول ردیف های مشخص کاشت.
-
- بذر کاری دقیق یا تک دانه کاری: قرار دادن دقیق هر دانه بذر در دل خاک به فواصل تقریبا” مساوی از هم بر روی ردیف .
-
- کپه کاری: قرار دادن گروهی از بذرها در دل خاک به فواصل تقریبا: مساوی از هم بر روی ردیف.
کشت متراکم عموما” به یکی از دو طریق اول انجام می گیرد، در حالیکه کشت ردیفی ممکن است در رابطه با هر کدام از روش ها به جزء روش بذر افشانی باشد.
ماشین آلات کاشت
ماشین های کاشت شامل ردیف کارها، خطی کارها و بذر پاش ها هستند.
-
- ردیف کارها: به دو روش طبقه بندی می شوند.
الف- براساس نوع محصول کشت شده:ردیف کارها معمولا” بر این اساس تقسیم بندی می شوند. گرچه بعضی کارنده ها ممکن است برای کاشت بیش از یک نوع گیاه زراعی به کار روند. مثلا” بذور ذرت، سویا، لوبیا، آفتابگردان و چغندرقند ممکن است به وسیله یک کارنده مشترک کشت شوند. زیرا برای کاشت هریک از محصولات ذکر شده، کافی است صفحه موزع تعویض شود و چند تنظیم برای اندازه گیری بذر کاشته شده و عمق کاشت انجام گیرد.
ب- براساس روش های کاشت: از آنجائی که میزان بارندگی، حرارت و نوع خاک به طور قابل توجهی از یک منطقه به منطقه دیگر فرق می کند،به طور کل سه روش ردیف کاری به وجود آمده تا شرایط مناسب رطوبت و وضعیت مطلوبی از لحاظ بستر، برای بذر تازه کاشته شده ایجاد نماید. این روش های کشت عبارتند از:کشت بر روی زمین مسطح، کشت بر روی پشته و کشت درون شیار.
بر این اساس ردیف کارهای به وجود آمده برای این روش کشت عبارتند از:
-
- ردیف کارهائی که بر روی زمین مسطح کشت می کنند: این ردیف کارها در مناطقی مورد استفاده قرار می گیرند که میزان بارندگی برای رشد و نمو گیاه زراعی از مرحله کاشت تا برداشت بدون هیچ گونه آبیاری کافی باشد.
-
- ردیف کارهائی که بر روی پشته کشت می کنند: این ردیف کارها در مناطقی به کار می روند که قبل از کشت بذر رطوبت بیش از حد وجود داشته باشد و یا در نقاطی که آبیاری در شیارهای بین پشته ها انجام می گیرد. در این مناطق از آنجائی که روی پشته ها زودتر خشک می شوند کار کشت را می توان زودتر از کاشت در زمین مسطح انجام داد. به علاوه چون پشته ها ی خشک سریعتر گرم می شوند، بذور سریعتر جوانه می زنند و جوانه ها سریعتر سر از خاک در می آورند.
-
- ردیف کارهائی که در شیار کشت می کنند: بذرها را در کف شیارهای بین پشته ها که دارای رطوبت بیشتری هستند قرار می دهند. این کارنده ها در مناطق نیمه خشک و نیز در جاهائی که میزان بارندگی در طول دوره رشد گیاه محدود است، مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین گیاهان جوان در مقابل وزش باد و خاک مصون مانده و از آب اضافی جمع شده در داخل شیار استفاده می کنند.
اندازه ردیف کارها: اندازه ردیف کارها بر حسب تعداد ردیف هائی که کشت می شوند و نیز فاصله بین ردیف های کشت تعیین می گردد. ردیف کارهای ۴ تا ۱۲ ردیفه معمولی ترین کارنده از لحاظ اندازه می باشند. البته اکنون کارنده های ۶ تا۲۴ ردیفه نیز ساخته می شوند. معمولا” فاصله بین ردیف های کاشت در ردیف کارهائی که انواع مختلف گیاهان زراعی را کشت میکنند از ۳۶ تا ۱۰۲ سانتیمتر قابل تغییر است.
طرز کار یک بذر کار: یک کارنده به ترتیب عملیات ذیل را انجام می دهد.
-
- باز کردن شیار در خاک به عمق معین و مطلوب توسط شیار باز کن ها که این شیار باید با توجه به شرایط مختلف خاک و نوع بذر در عمق مناسبی ایجاد شود چه بسا اگر بذر بیش از حد، سطحی یا عمقی کاشته شود، ممکن است سبز نگردد.
-
- بذر را به اندازه مناسب و لازم برای کاشت آماده کند.
-
- انتقال و استقرار بذر در شیار متناسب با الگوی قابل قبول. بذر را در عمق مناسب خاک قرار دهد. زیرا عمقی که بذر در آن کاشته می شود و نیز فاصله بین بذر تا حد زیادی در میزان محصول به دست آمده تأثیر می گذارد.
-
- در خاک هائی که دارای ناهمواری هستند کارنده باید بذرهارا در عمق یکسان قرار دهد. مثلا” شیار باز کن نوعی خطی کار تحت فشار فنری قرار گرفته تا ضمن عبور از قسمت های ناهموار زمین بذرها را در عمقی مطلوب و یکسان قرار دهد. این بذرها توسط لوله سقوط به شیار باز کن می رسد.
-
- پوشاندن روی بذر که این عمل می تواند، از طریق استفاده از پوشاننده های کاردی و یا بشقابی انجام گیرد. در بعضی کارنده ها نیز چرخ فشاردهنده به عنوان وسیله پوشاننده به کار می رود.
چنانچه بذرها به صورت دست پاش کشت شده و لازم باشد روی آنها پوشانده شود باید از سایرادوات استفاده نمود. از جمله ادواتی که برای پوشاندن بذر کاشته شده توسط دست به کار می روند. می توان به هرس بشقابی و دندانه میخی زنجیرهائی که کشیده می شوند و نیز بیلچه های پوشاننده اشاره کرد.
۶- تثبیت خاک در اطراف آن در حدی که متناسب با نوع محصول باشد، بستر بذر را فشرده می کند. کارنده های مدرن امروزی ممکن است دارای چرخ فشار دهنده ای برای فشردن و محکم کردن خاک روی بذر و یا اطراف آن باشند. توجه به این نکته لازم است که انواع نازک و باریک چرخ های فشار دهنده برای بذرکاری در بهار، که بذرها در روی ردیف های باریکتر کاشته می شوند به کار رفته و چرخ های عریض تر برای بذرکاری در پائیز توصیه می شوند.
خطی کارها: چنانچه فاصله بین ردیفهای کاشت آنقدر به هم نزدیک باشند که عملیات وجین، سله شکنی و سایر عملیات زراعی نتواند مانند کشت های ردیفی بین آنها انجام شود، این روش کشت را ، کشت متراکم یا درهم یا یکپارچه می نامند. کشت درهم معمولا” توسط خطی کارهای غلات و یا بذر پاش ها انجام می گیرد. البته از هلیکوپتر می توان برای کشت درهم بعضی از محصولات استفاده کرد. کشت درهم معمولا” برای غلات از قبیل گندم جو، ذرت، برنج، چاودار و نیز علف ها و بقولاتی مانند یونجه، شبدر، انواع لوبیا و نخود استفاده می شود. خطی کارهای غلات پخش بذر را دقیقتر انجام داده و بذور را در عمق یکنواخت تری نسبت به بذر پاش ها می کارند.
انواع خطی کارهای غلات
۱- خطی کار با چرخ های انتهائی: معمولا” این خطی کارها دارای دو چرخ انتهائی می باشند که خطی کار را حمل کرده و موزع را به حرکت در می آورند.
۲- خطی کار با چرخ های فشار دهنده: این گروه خطی کارها دارای چند چرخ فشاردهنده می باشند که در عقب خطی کار قرار داده شده است. این چرخ ها خاک را روی بذر فشرده، موزع ها را به حرکت درآورده و تکیه گاهی برای عقب خطی کار محسوب می شوند.
خطی کار ممکن است به صورت خطی کار ساده که فقط دارای مخزن بذر می باشد و یا به صورت خطی کار توأم که دارای مخزن بذر و مخزن کود شیمیائی است، عرضه شود. قسمت های مهم یک خطی کار شامل مخزن بذر، موزع ها، لوله سقوط، شیاربازکن، وسایل پوشاننده بذر، چرخ ها، علامت گذار و وسایل انتقال حرکت است.
در مورد وسایل انتقال حرکت می توان گفت: در خطی کارهای با چرخ انتهائی نیرو از طریق تعدادی چرخ دنده و زنجیر به موزع انتقال می یابد و در خطی کار کوچکتر، حرکت از دو چرخ انتهائی منتقل می شود. ولی در خطی کارهای بزرگتر فقط از یک چرخ انتهائی منتقل می شود.در خطی کارهای با چرخ فشاردهنده قدرت از طریق تعدادی چرخ دنده و زنجیر از گروه های چرخ های فشاردهنده به مکانیزم موزع انتقال می یابند. در این نوع خطی کارها معمولا” دو گروه چرخ های طرفین هر کدام نیمی از موزع های خطی کار را به حرکت در می آورند. همانطور که گفته شد به طور کلی در یک خطی کار ابتدا شیار باز شده و سپس بذری که بر روی صفحه موزع قرار گرفته به داخل لوله سقوط رفته و به داخل شیار می افتد و توسط پوشاننده ها پوشانده می شود.
علامت گذار یا مارکر: برای اینکه تمام سطح مزرعه کشت شده و قسمتی دو بار کشت نشود، از این وسیله استفاده می شود. این وسیله شامل میله بلندی است که یک بشقاب در انتهای آن وجود دارد و علامت گذار در دو انتهای مخزن بذر است. در هنگام کار تراکتور طوری دور می زند که یک چرخ جلو تراکتور بر روی شیار ایجاد شده توسط علامت گذار، که در دور قبل ایجاد شده، واقع شود.
بذر پاش ها
بذر پاش ها دارای شیار باز کن نمی باشندو فقط بذر را روی سطح خاک پاشیده و هیچ گونه وسیله پوشاننده ای ندارند. و در صورتی که نیاز به پوشاندن روی بذر باشد، بذرها معمولا” به وسیله هرس های بشقابی یا دندانه میخی پوشانده می شوند.
رایج ترین بذر پاش ها، بذر پاش های سانتریفوژ یا گریز از مرکزهستند. که وسیله بسیار با صرفه ای برای پخش انواع مختلف بذور به ویژه بذور غلات، علوفه و چمن هستند . که قادرند بذرها را از ۶ متر تا ۱۲ متر بپاشند. این نوع بذر پاش ها از مخزن بذر و به هم زن ( از تعدادی پره های شعاعی ساخته شده و جهت جلوگیری از مسدود شدن دهانه ورودی می باشد.) و صفحه دوار برای پاشیدن بذر ساخته شده است.